178 179

11.7. Sprawdź, czy potrafisz

t

70. Poruszając magnesem, powodujesz powstanie prądu indukcyjnego w zwojnicy. ( zy występuje oddziaływanie (siła) między magnesem a zwojnicą? Zwróć uwagę, że podczas wykonywania doświadczenia odczuwasz opór, przybliżając magnes do zwój nu y i oddalając go od niej.

i

7 1 ■ Prąd indukcyjny płynący w zwojnicy wykonuje pracę. Skąd bierze się energia polrzobna do wykonania tej pracy?

72.    ()d czego zależy kierunek prądu indukcyjnego w zwojnicy? Odpowiedź uzasad nij na podstawie zasady zachowania energii.

73.    Masz dwa pręty stalowe, z których jeden jest namagnesowany. W jaki sposób, posługując się tylko tymi prętami, możesz stwierdzić, który z nich jest magnesem?

Transformator przetwarza napięcie sieciowe (220 V) na 12 V. W związku z tym uzwojenie wtórne transformatora powinno być wykonane z:

a)    grubszego drutu niż uzwojenie pierwotne,

b)    < iońszego drutu niż uzwojenie pierwotne, i) dowolnie grubego drutu.

( )dpowiedź uzasadnij.

\

Optyka geometryczna

Optyka

Jest to nauka o świetle i jego oddziaływaniach z materią. Światło jest doznaniem odbieranym przez zmysł wzroku.

l^,rostoliniowe rozchodzenie się światła

Ośrodek optyczny jest to taki ośrodek, który przepuszcza światło. Ośrodek optyczny jest jednorodny, jeżeli w całej objętości ma stałe własności fizykochemiczne. W ośrodku optycznie jednorodnym światło rozchodzi się po linii prostej.

Promień świetlny jest to linia, wzdłuż której rozchodzi się światło w danym ośrodku optycznym.

Odwracalność biegu promienia świetlnego oznacza, że jeżeli promień świetlny po przebiegnięciu pewnej drogi przez ośrodki optyczne zostanie skierowany przeciwnie, to wróci tą samą drogą do punktu wyjścia.

Zjawisko odbicia światła

Prawo odbicia mówi, że promień padania, promień odbicia i prosta prostopadła (czyli normalna) do powierzchni odbijającej w punkcie padania leżą w jednej płaszczyźnie oraz że kąt padania jest równy kątowi odbicia. Kąt padania jest to kąt pomiędzy promieniem padającym a prostą prostopadłą, natomiast kąt odbicia to kąt pomiędzy prostą prostopadłą a promieniem odbitym.

Rozproszenie światła to zjawisko odbicia od nierównej, niejednorodnej powierzchni.

Zjawisko załamania światła

Prawo załamania mówi, że promień padania, promień załamania oraz prosta prostopadła (normalna) do powierzchni granicznej leżą w jednej płaszczyźnie. Wielkości kąta padania i kąta załamania zależą od prędkości rozchodzenia się światła w ośrodkach. Kąt padania jest większy od kąta załamania, jeżeli światło przec hodzi z ośrodka optycznie¹ rzadszego (o wiek szej prędkość i v _t) do • > i > «< II-.i oplye znie gęslszego l" mim |

s>ej | >ie< Ilu »śc iv,l W od¹' ml