Osłabienie przekroju
A0 = 40 • 200+ 3 • 16 • 140 = 14 720 mm2 > 0,25 • 180 • 200 = 9000 mm2. Powierzchnia obliczeniowa przekroju Ad = 4(180-200-14 720)/3 = 28370 mm2.
Nośność obliczeniowa słupa
Nd = Ad ■ kc -fcQd = 28 370 • 0,693 • 9,69 - 190 509 N = 190,509 kN.
Przykład 2-6. Obliczyć przekrój słupa z drewna sosnowego klasy C-30 podpierającego podciąg pod pomieszczeniami biurowymi w sali konferencyjnej, mając dane: obciążenie słupa obliczeniową siłą osiową Pd = 37,5 kN, zamocowanie słupa czopowe u góry w podciągu i u dołu w podwalinie (wymiary czopa 30 mmx wymiar boku słupa w mm), wysokość słupa 3 m.
Można przyjąć, że warunki zamocowania słupa odpowiadają zamocowaniu przegubowemu, a zatem współczynnik długości wyboczeniowej fi = 1,0.
Do obliczeń przyjęto przekrój 120 x 120 mm (Ad = 14400 mm2) o powierzchni docisku
^docisk = (120-30)120 = 10800 mm oraz
EQ 05 = 8000 MPa.
Z opisu w przykładzie możemy przyjąć, że na słup działa obciążenie stałe od ciężaru własnego słupa i stropu oraz obciążenie użytkowe od obciążenia użytkowego stropu. Obciążenie użytkowe zalicza się do obciążeń średniotrwałych (p. 3.2.4 normy), a klasa użytkowania konstrukcji to klasa 1., stąd kmoi = 0,80. Ponieważ fcok = 23 MPa, więc
fcoa = Koi'fcjYM = 0,80-23/1,3 = 14,15 MPa.
Promień bezwładności przekroju ix = iy -- 0,289 120 = 34,68 mm.
Smukłość
X = IJi = 1,0-3000/34,68 = 86,5, a zatem
accrit = n2-E0 05/X2 = 3,142- 8000/86,52 = 10,54 MPa.
Smukłość względna
^re, = (fcok/occrit)0-5 = (23/10,54)°'5 = 1,477.
W spółczynnik k
k - 0,5 [1 +y3c(AreI —0,5)+Ajel] = 0,5[1+0,2(1,477 - 0,5)+1,4772] = 1,688. Współczynnik wyboczeniowy
*,.= 1 /[k + (k2-Piel)°’s] = 1 / [1,688 + (1,6882 - 1,4772)0,5] = 0,466.
Naprężenie ściskające
a = Pd/Ad = 37500/14400 = 2,604 MPa.
Naprężenie docisku
",„„ciSk = PJAd0.isk = 37 500/10800 = 3,472 MPa</c90 = 5,7 MPa. Sprawdzenie warunku oc0d<kcfc0d 2,604 <0,466-14,15 = 6,571 MPa.
/ obliczeń wynika, że przekrój słupa można zmniejszyć, trzeba jednak sprawdzić przy tym podany wyżej warunek. Pozostawia się to do wykonania Czytelnikom.
Przykład 2-7. Obliczyć przekrój słupa środkowego hali trójnawowej o wysokości 4,20 m, mając dane: wartość obliczeniową obciążenia słupa Pd = 94,4 kN, materiał słupa — drewno klejone warstwowo z tarcicy sosnowej klasy C-30, schemat zamocowania słupa — przegubowy. W hali odbywa się produkcja elementów maszyn. Słupy są podporami konstrukcji przekrycia dachowego.
Wartości cech mechanicznych i sprężystych dotyczące elementów z drewna klejonego warstwowo przyjmuje się z tab. Z-2.3.3-1 w PN-B-03150:2000. lilcmenty klejone warstwowo z tarcicy C-30 zalicza się do klasy GL-30. Wartości charaktery styczne:
!\05 = 8000 MPa,
Wartości obliczeniowe:
klasa użytkowania konstrukcji = 1,
trwałość obciążenia: ciężar własny to obciążenie stałe, śnieg to obciążenie średniotrwałe, wiatr to obciążenie krótkotrwałe, a zatem jako wynikową klasę obciążenia przyjęto obciążenie krótkotrwałe.
Stąd:
k-mOd = 0,9,
./;.o,a = WWy*=0,9-23/1,3 = 15,92 MPa.
73