zginanie, rozciąganie, skręcanie itp.), drugi zaś - charakter cyklu (jednostronny, obustronny). Zestawienie oznaczeń wytrzymałości na zmęczenie dla różnych rodzajów obciążeń podano w tabl. 6.1.
Tablica 6.1
Rodzaj obciążenia |
Charakter cyklu | |
zmienny jednostronny |
zmienny obustronny | |
Rozciąganie |
Zr, |
zrv |
Ściskanie |
z« | |
Ścinanie |
Z* |
Z» |
Skręcanie |
Z., |
z„ |
Zginanie |
Z* |
Z- |
Pomiędzy wartościami wytrzymałości na zmęczenie dla różnego rodzaju obciążeń tego samego materiału ustalono - na podstawie danych doświadczalnych — następujące zależności ([1], s. 655 i nast.):
— przy cyklach obustronnych
Z™ 555 0,7 Zgo, Zs„ * 0,57 Z*,;
- przy cyklach jednostronnych
Zęj * 1,5 Z^, Zrj * 1,5 Zro, Zx, * 1,5 Z^.
6.6. WYTRZYMAŁOŚĆ ZMĘCZENIOWA PRZY CYKLACH N1 ESY M ET R YCZNYCH
Ponieważ często występującym przypadkiem obciążeń zmiennych działających na rozmaite części maszyn są obciążenia wywołujące niesymetrycznie zmienne cykle naprężeń, przeto konieczna jest znajomość wytrzymałości na zmęczenie różnego rodzaju materiałów również przy tego rodzaju cyklach.
W celu wyznaczenia własności zmęczeniowych materiału dla różnych cykli niesymetrycznych należy przeprowadzić serie badań analogicznych do tych, jakie stosuje się przy cyklach symetrycznych. Mianowicie, dla przyjętej wartości naprężenia średniego am wyznacza się metodą szeregu prób taką wartość amplitudy o(.. żeby naprężenia.zmieniające się w zakresie
<7ma\ = fi m i fia min
mogły być przez materiał przeniesione nieskończoną liczbę razy. Uzyskuje się w
94