* >Y'30 -iyi5 1.2 000 *30-4500-15 _0ci^,
A w — ■ ......iii----------------^— 5o50 iN
50 50
>:a/,=o
stąd.
>V15-S-3Q-120)-^(30+20)H-jy20 * 0 '
jt, . „ 12^^000;20 __ |0650N
Sprawdzamy na podstawie warunku X -0-
= 4500-1-12000— 5850— 10650 = 0 Obliczamy wartości momentów zginających:
Af( j = Ki • 15 - 4500 • 0,15 = 675 N • m .
.M,2 - -Rb-20 - - 5850 .0,2 = -1170 =N• m Mfll = Ó; Af„, = 0
Moment skręcający wał na odcinku między kolom D^i Dz Ms = = 4500-0,18 = 810 N-m
Wał pracuje przy obu kierunkach ruchu obrotowego (wg oznaczenia schematycznego na rys, 9,5n), zatem naprężenia dopuszczalne: 60 MPn;
A,., -; 35 M Pa. .
Moment zastępczy obliczamy w przekroju 2
M.
Obliczamy średnicę walu w przekroju 2
(ł—/i4) - A,,,, yj (i — 0,0625j ' 60
Przyjmujemy d = 63 mm (wg ciągu Ra 20). Obliczamy średnicę otworu w walc
,d„ = />’•(! = 0,5*63 = 31,5 mm
Przyjmujemy da — 32 mm.
Sprawdzamy
Przykład 0.4
Wyznaczyć kształt wału metod ą pólwykrcśłną przy następujących za łożeniach; średnice. kół zębatych Dl2~ 240 mm i D2 — 180 mm, siła Fj = 3 500 N. Schemat obciążenia przedstawia rys. 9.6tT, b. Pozostałe wymia ry: u = 150 mm, 6 “300 mm, <•= 200 mm, er, =30°, k2= 145°. Wałek zosial wykonany ze stali Si5. Kierunek obrolów wałka — zmienny.
'Rozwiązanie Obliczamy wartość siły Fz
— F, t, F7/r2 — 0
f _ 2000 \>
2 r2 90 mm
Obliczamy składowe obu sił: a) poziome (równoległe do osi. a)
Flx » F, ■ sin 30“ - 1500 N • 0,5 = 750 N Flx = -Fj-sin(180° -145") - -2000 N-0,5736 - - 11.47,2 N przyjmujemy F2x'~ — 1150 N h) pionowe (równolegle do osi jj
Fly =« Ą ■ cós30° - .1500 N-0,8660 as 1300 N
F2y = -ka■ cos(l MP-145 ) = -2000N-.(~0,8192) ~ 1640N
Rysujemy sjch ornatyrys. 9.60, f. Przyjmujemy pod ział ki rysunkowe:
10;
f7.
O..
M. .1360 Wx ~ 23.34 * 583 M Pa < k
■ 58.3 MP;t „ 60 MPa
aOO - cm — 0.02 m
cm
- xt-y.,..-H - 10-500-0,02 = 100
. N łsl-m
X_y-\,] — .1 ■■ ■ -nr= 100
cm . cm
Sporządzamy wvkresv -• rys. 9.6 u, e. </, h. Z wykresów pi /odstawionych na rys. 9.04 odczytujemy wartości reakcji; I 4. R J = 1 cm; • R ,K - (R < J' ^ -- 1 ’ 500 =" 500 N f R ;i) - 1,8 cm; K„ - 1 lQ 1,8 • 500 - 900 N .
157