21721 skanuj0159 (10)

7.5. Sprężyny płaskie (prętowe)

a) %

Rys. 7.10. Rodzaje sprężyn prętowych [4. 22]

Sprężynami płaskimi nazywa się elementy, wykonane najczęściej z blach lub taśm o niewielkiej grubości, z płaskowników oraz — rzadziej — z prętów o przekroju kwadratowym lub kołowym.

Na rysunku 7.10 podano różne rodzaje sprężyn płaskich. Najprostszą sprężyną jest prosty pręt płaski (rys. 7.1 Orz). Kształt sprężyn wygiętych (np. rys. 7.10Ó, c) jest uzależniony od ich przezna-

czenia i od warunków pracy. W celu lepszego wykorzystania własności materiału stosuje się sprężyny wielokrotne (rys. 7.1 Od), stanowiące w przybliżeniu belkę o równej wytrzymałości.

Najczęściej stosuje się sprężyny prętowe o charakterystyce liniowej. Charakterystykę progresywną uzyskuje się przy pracy sprężyn o długości czynnej malejącej ze wzrostem obciążenia (rys. 7.11).

Rys. 7.11. Sprężyny płaskie o charakterystyce progresywnej [18]

Rys. 7.12. Mocowanie sprężyn płaskich [częściowo 16]

Konstrukcja sprężyn płaskich. Sprężyny płaskie są bardzo wrażliwe na działanie karbu, dlatego w ich kształtach należy unikać ostrych zagięć oraz — w miarę możliwości — otworów. Sprężyny pojedyncze bardziej obciążone mocuje się np. z użyciem nakładek (rys. 7.12(3), w miejscach poszerzonych w stosunku do części pracującej (rys. 7.12&) itp. W sprężynach obciążonych niewielkimi siłami otwory pod wkręty lub śruby umieszcza się poza miejscami najbardziej obciążonymi; stosuje się również odpuszczanie średnie (w temperaturze ok. 460°C) końców mocowanych.

Sprężyny wieloprętowe (resory) łączy się za pomocą obejmy nałożonej na

159