. 111/ III. INII ŚIUIDOIIISKIIM II I•R/l-l)SII::iU<)RmVIE
łatwe do demontażu, naprawy i przetworzenia,
- minimalnie i odpowiednio opakowane do dystrybucji.
Systemy Czystej Produkcji:
- nie zanieczyszczają środowiska na żadnym etapie produkcji i cyklu życia produktu,
- zachowują bioróżnorodność i bogactwo kulturowe,
- umożliwiają przyszłym pokoleniom zaspokojenie ich potrzeb.
Aby spełnić wymogi Czystej Produkcji, należy:
- przeprowadzać nadzór ekologiczny, w celu zapewnienia racjonalnego zużycia surowców, wody i energii oraz wykazania, że zastosowane metody przemysłowe wraz z ich produktami końcowymi na żadnym etapie nie zagrażają środowisku ani zdrowiu ludzkiemu;
- rozpoznać produkty i związane z nimi kłopotliwe odpady, w celu wskazania priorytetów dla badań podejmowanych przez rządy i koiporacje, a dotyczących możliwości wprowadzenia Czystej Produkcji;
przygotować plan działania z konkretnymi celami i ramami czasowymi pozwalający na szybkie wycofanie niebezpiecznych produktów i odpadów. Mając na uwadze konieczność głębokiej rekonstrukcji polskiego przemysłu, sformułowane zostały założenia Deklaracji Czystej Produkcji. Celem tej deklaracji jest rozwój gospodarki z poszanowaniem zasobów środowiska naturalnego. Wychodząc z założeń ekorozwoju - zrównoważonego rozwoju przemysłu, proponuje się wprowadzenie do programów produkcji i rozwoju przedsiębiorstw zasad prewencyjnego zarządzania środowiskiem naturalnym. W zakresie ochrony środowiska celem omawianych zasad jest ciągła redukcja ilości odpadów stałych, ciekłych i gazowych, wytwarzanych w trakcie procesu przemysłowego, z równoczesnym osiągnięciem korzyści ekonomicznych.
Dla praktycznej realizacji Deklaracji
Przedsiębiorstwo
opracuje i wdroży projekt „Czystej Produkcji” stosowanie do metodyki przyjętej przez agencje ONZ i rozpowszechnianej w przemyśle światowym, wprowadzi ww. projekt do rocznych i wieloletnich planów produkcji i rozwoju oraz do okresowej sprawozdawczości,
wyznaczy Pełnomocnika Dyrektora nadzorującego wykonanie projektu.
Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa i Ministerstwo Przemysłu i Handlu:
zorganizuje szkolenia dla opanowania metodyki projektowania Czystej Produkcji,
udzieli pomocy w udostępnianiu informacji dotyczących rozwiązań światowych w tym zakresie,
K()
udzieli poparcia przedsiębiorstwu starającemu się o dofinansowanie ze śmd
ków pozabudżetowych jego przedsięwzięć o najwyższej efektywności wyni
kających z projektów „Czystej Produkcji”.
Czystsza Produkcja jest prewencyjną strategią ochrony środowiska w przedsiębiorstwach przemysłowych i komunalnych, zgodną z zasadami ekoro zwoju. Polega na minimalizacji u źródła strumienia zanieczyszczeń z procesów produkcyjnych poprzez odpowiednie zarządzanie organizacją, dobór nowoczesnych - czystszych technologii oraz edukację ekologiczną kadry menedżerskiej wszystkich szczebli. Dzięki zastosowaniu procedury minimalizacji odpadów Czystsza Produkcja pozwala przy nieznacznych nakładach osiągnąć wysokie efekty ekologiczne oraz wymierne korzyści ekonomiczne, a jednocześnie zaim cjować w przedsiębiorstwie niesformalizowany System Zarządzania Środowi skiem. Czystsza Produkcja stanowi tani i skuteczny etap wdrażania slbrmalizo wanych systemów zarządzania środowiskiem w oparciu o normy serii IS< > 14001, BS 7750 lub dyrektywę Unii Europejskiej EMAS.
4.6.2. Program działań na rzecz ochrony środowiska
Wspomnianymi programami Czystej Produkcji zainteresowała się ostatnio Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). W marcu 1994 i opublikowała ona raport pt. „Ocena Inicjatyw Minimalizacji Odpadów w Prze myślę na Terenie Europy Środkowo - Wschodniej” [8]. Materiały do tego rapoilu zostały zebrane i opracowane przez Uniwersytet w Lund, w Szwecji i stanowi! on część składową programu roboczego Grupy Interwencyjnej Programu Działań na Rzecz Ochrony Środowiska (EAP) dla Europy Środkowo - Wschodniej. (V lem sporządzonego raportu było rozpowszechnienie informacji i zainteresowanie ewentualnych fundatorów.
Poniżej podano w skrócie główne zalecenia dla krajów członkowskich < hu py Interwencyjnej (w tym Polski) według ich priorytetu.
Pobudzanie popytu na ograniczanie ilości odpadów
1. Nie powinno się podejmować budowy kosztownych oczyszczalni oia/ instalacji filtrów w przemyśle i gospodarce komunalnej bez wcześniej wdrożo nych programów minimalizacji odpadów.
2. Rządy i władze lokalne powinny w swej polityce ekonomicznej i prze mysłowej wspierać działania na rzecz minimalizacji odpadów, a szczególnie wstrzymać wysokie dotacje na energię, surowce i składowiska odpadów.
Zaspokajanie popytu na ograniczanie ilości odpadów
1. Należy popierać programy szkolenia przedstawicieli przemysłu i oks pertów lokalnych w zakresie prowadzenia systematycznych analiz ograniczania ilości odpadów.
KI