24288 Obraz6 (15)

trybuna rzeczoznawców

Samochody zabytkowe

Siedząc dynamiczny rozwój samochodu, należy zwrócić uwagę na kolejne etapy powstawania poszczególnych rozwiązań w budowie pojazdu zapewniających coraz lepszy komfort jazdy, jak również bezpieczeństwo na drodze i ochronę środowiska.

Pierwsze muzea samochodowe były zakładane przez producentów. Dzisiaj trudno wyobrazić sobie wielkie światowe wytwórnie motoryzacyjne bez własnych zbiorów kolejnych pojazdów, rozwiązań, które dla konstruktorów są cennym materiałem do dalszych udoskonaleń. Takie kolekcje są również świadectwem potęgi poszczególnych firm motoryzacyjnych.

W Polsce tworzenie muzeów motoryzacyjnych w zakładach samochodowych nie było, niestety, należycie doceniane. Trudno bowiem zaliczyć do takich zbiorów namiastkę muzeum w FSO czy w FSM.

Kolejnym krokiem w kolekcjonowaniu samochodów zabytkowych były działania hobbystów i kolekcjonerów, ludzi bogatych. W zamożnych państwach znajduje się dzisiaj bardzo wiele kolekcji i muzeów motoryzacyjnych.

W Polsce ruch kolekcjonerski samochodów trwa od wielu lat, jednak jego gwałtowny rozwój można zaobserwować dopiero ostatnio. Mówiąc o samochodach zabytkowych, należy zdefiniować, jakie auto można za takie uznać. Definicję samochodu zabytkowego ustanowiła powołana w 1966 r. Międzynarodowa Federacja Pojazdów

Zabytkowych, tzw. FIVA (Fede-rątiori Internationale des Veni-cules Auciens).

FIVA ustaliła, że samochód zabytkowy jest to pojazd mający minimum 25 lat, licząc od daty wyprodukowania ostatniego modelu.

Wyróżniono również kategorie pojazdów zabytkowych, uwzględniając rok produkcji. I tak: grupa A

-    produkcja do 31 grudnia

1904    r*vi grupa B

-    produkcja od 1 stycznia

1905    r. do 31 grudnia 1918 r., grupa C

-    produkcja od 1 stycznia

1919 r. do 31 grudnia 1930 r.,

grupa D

-    produkcja od 1 stycznia

1931 r. do 31 grudnia

1945 r.,

grupa E

- produkcja po 1 stycznia

1946 r.

Warto zaznaczyć, że FIVA jest organizacją wywodzącą się z FIA, czyli Międzynarodowej Federacji Samochodowej. Federacja FIVA zrzesza kilkanaście organizacji z poszczególnych krajów. Polska, niestety, jeszcze do niej nie należy.

Samochodami zabytkowymi i rajdami zajmuje się również międzynarodowa organizacja CAAR (Club of Aucient Automobili and Rallies) - Klub Zabytkowych Samochodów i Rajdów.

Należy jeszcze zaznaczyć, że samochody zabytkowe, jak również kolekcjonerskie dzielone są pod względem oryginalności na następujące grupy:

❖    pojazdy autentyczne,

❖    pojazdy odrestaurowane.

pojazdy zmodyfikowane, pojazdy reprodukcje,

•:* pojazdy specjalne.

FIVA ustaliła również, że | w samochodzie zabytkowym mogą być nieoryginalne szyby, I elementy gumowe, akumulato- A ry, świece zapłonowe, normalki. 1 W Polsce pomimo znaczne- I go zainteresowania samocho- J darni zabytkowymi temat ten nie i jest jeszcze właściwie uporząd- J kowany. Co prawda już w roku j 1986 Główna Komisja Turystyki I PZM opracowała wytyczne .■ w sprawie zasad dokonywa- I nia ocen technicznych, dopie- I ro jednak w nowym kodeksie 1 drogowym, obowiązującym od 1 1 stycznia 1998 r., po raz pierw- I szy pojawia się pojęcie .pojazd 1 zabytkowy" W kodeksie poda- ] no, że: .pojazd zabytkowy jest I to pojazd, który na podstawie I odrębnych przepisów został 1 wpisany do rejestru zabytków 1 lub ujęty w centralnej ewidencji ] dóbr kultury".

Import samochodów zabyt- I kowych umożliwił Komunikat nr j 75 Prezesa Głównego Urzędu 1 Ceł z dnia 22 sierpnia 1997 r., I który w p. 1. stwierdza, że po-M jazdy mechaniczne traktowanej^ jako dobra kultury mogą być j przedmiotem ochrony, gdy są | unikatami lub ich rozwiązania I konstrukcyjne wiążą się z waż- I nymi etapami postępu technicz- J nego.

Warunkiem jednak uzyska- I nia zaświadczenia od Woje- V wódzkiego Konserwatora Za- j bytków stwierdzającego, że ] dany pojazd ma wartość zabyt- J kową lub kolekcjonerską, jest 1 ocena techniczna Zespołu Rze- I czoznawców Techniki Samo- J