22934 skanuj0086

Z raportu dotyczącego problemów seksualnych więźnilw (TPR 1972) wynika, iż frustracja seksualna jest znacząco duzi i różne są próby przeciwdziałania jej: masturbacja, podgląda* ctwo, gwałty homoseksualne, związki homoseksualne, prostytii-cja homoseksualna. W przypadku skazanych za przestępswł seksualne problem wydaje się być równie trudny i złożony.. W® soki odsetek recydywy w tej grupie zdaje się świadczyć o tym, iż kara pozbawienia wolności nie dała przewidzianego rezulmi-tu, a zachowania przestępcze, okazały się utrwalone. W prz® padku dewiacji seksualnych izolacja w zakładzie karnym bynąjii mniej nie działa leczniczo, a jedynie w części odstraszająco. | Na podstawie własnych doświadczeń w tej dziedzinie pi® bierny seksualne u skazanych widziałbym następująco:

1.    Kara pozbawienia wolności prowadzi do frustracji seksu® nej wynikającej z niemożności realizowania potrzeb seksulll nych, tak jak to było dotychczas. Frustracja ta sprzyja uriffl cnamianiu wyobraźni seksualnej, różnorodnych mechanik" mów obronnych, a jedynie w części przypadków dochodzili® powstania samoregulacji ze strony organizmu (polucje, przejl ściowy spadek libido).

2.    W trakcie odbywania kary pozbawienia wolności są stos® wane zastępcze metody zaspokajania potrzeb seksualnym® Można tu wymienić kilka najczęściej spotykanych: mastuB bacja, masturbacja wzajemna, oglądactwo, kontakty hom® seksualne, gwałty homoseksualne, zabójstwa na tle seksualnym. Wspomniane mechanizmy zastępcze u jednych osób si) przejściowe i ograniczają się do okresu pozbawienia wolno® ci, u innych natomiast ulegają zakodowaniu, co sprzyja poi wstaniu trwałego uwarunkowania na taką formę realizacji potrzeb seksualnych. Wielu byłych więźniów przenosi noi we, utrwalone zachowania seksualne do warunków wolno® ciowych.

3.    Długotrwała przerwa we współżyciu seksualnym u wielu byi łych skazanych prowadzi do negatywnych następstw w życul seksualnym i w więziach partnerskich, takich jak: zaburz® nia libido, erekcji, czasu trwania współżycia, rozwój nietyp® wych form zachowań seksualnych czy zachowań dewiacy® nych, powstanie zespołu nieprzystosowania seksualnej® problemy seksualne w małżeństwach, konflikty małżeńsMa na tle seksualnym.

4.    W przypadku przestępców seksualnych często dochodzi do-nasilenia agresji wobec obiektów zachowań seksualnym® Szczególnie ma to miejsce w przypadku sprawców zgwałcę® kobieta jest postrzegana jako źródło kary, cierpienia, frustracji seksualnej. W tym przypadku postawa ta może być wyrazem określonych norm u osobowości nieprawidłowych, a często następstwem indukowania negatywnych postaw wobec kobiet prezentowanych przez innych więźniów.

W przypadku skazanych za przestępstwa seksualne o charakterze dewiacyjnym często dochodzi do utrwalenia się cech [dewiacyjnych wraz ze wzrostem agresywności wobec obiektów [zachowań seksualnych.

| Spotkałem się również ze specyficznymi następstwami izolacji w życiu seksualnym i małżeńskim byłych internowanych; kiedy to frustracja potrzeb seksualnych, oddzielenie od partnera sprzyjały wystąpieniu zaburzeń sprawności seksualnej. To z kolei prowadziło do spadku autorytetu „męskości” w oczach partnerek i do późniejszych problemów małżeńskich.

W części przypadków skazani za przestępstwa seksualne po zakończeniu kary pozbawienia wolności postanowili przeciwdziałać nawrotom zachowań dewiacyjnych i dobrowolnie zgłaszali się na leczenie. Zdarzało się również (obecnie jest to coraz częściej spotykana praktyka), iż sąd zawieszał wykonanie kary, polecając oskarżonemu poddanie się leczeniu specjalistycznemu u seksuologa.

Biorąc pod uwagę powyższe, uważam, iż dla przeciwdziałania negatywnym następstwom izolacji więziennej w życiu seksualnym więźniów powinny być brane pod uwagę następujące i środki:

—    farmakoterapia — w wielu wypadkach leki psychotropowe czy antyandrogeny mogą zmniejszyć poziom libido i pomóc w zmniejszeniu napięć seksualnych; leki psychotropowe o charakterze kojącym mogą ułatwić skazanemu przystosowanie się do nowej sytuacji, jaką jest pobyt w zakładzie karnym, i zmniejszyć poziom lęku, agresywności;

—    psychoterapia — w przypadku dobrze rokujących skazanych możliwe jest zastosowanie psychoterapii mającej na celu reorientację nieprawidłowych zachowań seksualiiych, zaburzonej samooceny itp;

—    umożliwianie utrzymywania więzi seksualnej z partnerkami; jest to wskazane szczególnie wówczas, gdy partnerki ujawniają pozytywną postawę wobec partnera, związek jest udany;

—    oświata seksualna — prowadzenie uświadomienia seksualnego w zakładach karnych, a szczególnie ukazanie mechanizmu kodowania się zastępczych zachowań seksualnych, może sprzyjać zmniejszeniu takich form zachowań seksualnych, które mając znaczenie zastępcze, sprzyjają ich utrwalaniu (np. kontakty homoseksualne);

—    terapia specjalistyczna — w niektórych przypadkach jest możliwe leczenie seksuologiczne skazanych, jeżeli oni sami widzą taką potrzebę; tego typu leczenie przeciwdziałałoby re-

231