24642 S5001886 RGBMax

na, koza atd., ktere mśly pfenśst na Ćlovśka ih, ći sty!izovana lidskś vyobrazenf jako vyjś-u Keltu ovśem jako nśroda podle antickych iśho bohum* cely żivot byl uzce spjat a pro-•ozeno. Ta dochazela vyrazu I v nejprostśfch tech a pfedmetech, pfedevśim vśak o svśt-i keltskeho roku ćtyfi - svatek jara Beltine ncem srpna po skiizni, Samain - svatek mitem ledna Imbolc spjaty s probouzenim no-bohu (mezi vlce neż 400 zaznamenanymi aranis - buh nebes a bromu, Teutates, zva-chrańoval bojovnlky a zajiśfoval blahobyt, nesel, Epona - bohynś vod, zobrazovana fmi byl Cemunos, buh s jeleń imi parohy, łych bytostl uctfvali na posvatnych mlstech prameneeh, jeskynlch - a zde jim take pri-to aż neuvefitelne bohate nślezy ruznych hcovsky pokład - vlce neż dva tislce spon bronzovem kotii v horkem vfldle nebo jiż z v La Tene). Na Morave snad mużeme ■adit depot ze Ptenl. V pozdnf dobę laten-

)ydU doby latśnski (podle p Kosę).

Bronzovś plastiky zvirat. Dole bronzovś plasłika kaćenky.

Starć Hradisko, Pflsnotice.

ske pak zname z cele Kelty osldlenś ćśsti Evropy velke ćtyruhelni-kove objekty s hlubokymi śachtami, tzv. Viereckschanze, ktere jsou povażovany za svatynś nebo posvatne okrsky, v jejichź prostoru stal chrśmek a była umfstśna obetnf śachta.

Pfedstavu o bśźnem kaźdodennlm źivotś Keltu ovśem umoź-nuje predevśim poznani osad. Z Moravy zname na 400 keltskych sfdliśf, jejichź vyzkumy umoźńujl poznat zpusob żivota starych Keltu, zpusob bydlenl, hospodarem', remesla, zemśdślstvf atd. Prokśzala se existence rozsśhlych sfdliśf, menślch osad i zcela małych usedlostl - to je ostatnś doloźeno i v „Zapisach o valce gallskś" Gaia lulia Caesara, ktery zmińuje „oppida“ (tj. keltskś mćs-ta), „vici“ (vesnice) a „aedificia privata“ (dvorce). Zśkladnfm typem obydll była ćśstećnś zahloubenś obdelnfkovś stavba o rozmśrech zhruba 3><5 metrti, se sedlovou stfechou nese-nou vetśinou dvema kuły na podelne ose stavby.

Domy były budovśny ze dfeva dokonalymi te-safskymi nśstroji za pouźiti ćetnych stavebnlch kovśnl a zajiśfovaly se zamky se źeleznymi klf-ći. Podle charakteru nślezu na sldliśtlch, ale i podle jęjich umlstśnl v terćnu (v niźinnych po-lohśch na urodnych pódśch) je zfejmś, źe hlav-nlm zpusobem obźivy obyvatel było zemśdślstvl,

Meće a pochwy mećó

K zśkladnI wybawi bojovnlku patfily pśdnś te-leżni meće dlouhś timif 70 cm, nśkdy se stfe-dowym żebrem, s jilcem obłoże nym dfewem. Atri-butem v0dćl osobnosti były zfejmś nepfiliś ćastś menif mećlky s antropomorfnl rukojetl, Ij.s jll-cem ve tvaru stylizowani lidskś postawy, opit sloźitś zdobenś a prowedeni v łeleze a bronzu. Ćepel tśchto mećlkO bywó tauzowóna zlałem -napr. na mećlku z Łysic Jsou to astrólnf symboly sionce a mśslce.

O kwalitś keltskych mećó (a ostatni zbranl wó-bec) se antićnf dśjepravci wyjadfujI welmi pohrd-Uwi - meće a kopi se ódajnś v boji ohybaly a keltśtl bojownld je (snadno) narovnśvali zpit. Snad jsou tyto zprówy prehnanś, vźdyf o protiw-nlclch se jen titko pi Se pochwalni, kdetto ha-nou se neskrbll, mełalografickó analyzy zbranl z pohfebiśt wSak tyto nelichotiwś informace w zś-sadi potwrzujl.

Pochwy, w nicht były meće ukryty, jsou wit&nou strlzlivśho, prisne ućelowśho prowedeni (dfewi-ni ćikoźenś, okowani źe leżem, nebo celoźelez-ni). Nśkonći bywaji zdobena medaliony, celople-chowi pochwy mfwajl na pfednl strane pouze stfedowś nebo prlćnś żebra, na nśkterych wśak mużeme najit i rytou wyzdobu, napt. motrwy stylizowanych draku; Karpatskś kotlina proslula nślezy mećó v pochwśch zdobenych po celśm powr-chu bohatym rytym dekorem (tzw.: styl uherskych krósnych mećó, w pośledni dobi wśak nślezy ob-dobnych pochew jsou registrowśny i we Frandi a snad je Ize predpoklśdat i w jinych regionach Kelty osJdlenśho uzemi).

Kopi NEBO OśtEpy

Kopi nebo ośtipy jsou dalśl soućśst wyzbroje bojownika. Listy ruznych twaru a welikosti jsou nasazeny na ratiśti, jehoź dilku jsme schopni rekonstruował pn neporuśenś nślezowi situad w hrobi na zśkladi wzdślenosti listu a botky kopi na spodni ćśsti ratiśti. V nikterych pfipadech ułożeni tśchto kowowych ćśsti swidćl o tom, źe ratiśti byk) prelomeno - dowodem muźe bytsku-tećnost, te swou dśikou pfesahowaio dilku hro-bowi jśmy, ale i to. te (zwiśśti w mladśim obdo-bi) se zbrani do hrobó uklśdaly znehodnoceni (napr. zprohybany meć z Kobylnic, nadwakrśt zcela ohnuty meć z Ponitowic nebo ziomeny list kopi ze Siwic).

13