Rozdział 1.4
W tym rozdziale:
— poznamy podstawowe pojęcie współczesnej nauki - „system"
— dowiemy się, czym jest łańcuch przemieszczania (przepływu) dóbr,
— poznamy pierwszą zasadę logistyki,
— dowiemy się, jakie podsystemy występują w łańcuchu przemieszczania dóbr.
System to jedno z podstawowych pojęć współczesnej nauki. Jego twórcą jest Ludwig* von Bertalanffy. Pojęcie systemu wyprowadził z obserwacji podobieństw pomiędzy techniką,* przyrodą i organizacją społeczeństwa ludzkiego. Na zasadzie tych podobieństw utworzy* wspólne pojęcie na potrzeby opisu złożonych całości - niezależnie od tego, czy są one two-B rem naturalnym, czy sztucznym, ożywionym czy nieożywionym. Pojęciem tym jest system. 1 System definiujemy jako całość, na którą składają się:
— cel systemu - każdy system istnieje lub wyróżniany jest z otoczenia ze względu na! określony cel,
— zbiór elementów systemu, czyli jego składowych, elementy te są zwykle różnorodne! (niewiele jest systemów składających się z jednakowych elementów), wyróżniane we-! dług kryteriów przyjętych przez obserwatora systemu,
— zbiór relacji - oddziaływań pomiędzy elementami systemu, relacje te mogą być związa-! ne z przepływem energii (jeden element systemu ogrzewa drugi), materii (jeden element! systemu przekazuje drugiemu przesyłkę) czy informacji (jeden element przekazuje dru-1 giemu informacje), a także z transformacjami (zmianami), jakie energia, materia i informacja przechodzić mogą w elementach systemu i w trakcie przechodzenia pomiędzy! nimi,
— mechanizm transformacji - system, realizując swój cel, przekształca energię, materię! i informacje, które trafiają do systemu drogą umownie nazywaną „wejściem" systemu,I na efekty jego działania, które pojawiają się na tak zwanym „wyjściu" systemu.
System biologiczny, jakim jest drzewo przekształca energię słoneczną, dwutlenek węgla,! wodę i składniki mineralne pobierane z gleby oraz informacje zawarte w genach na drewno,* liście i kwiaty i owoce, produkując przy tym dodatkowo tlen.
Jak już wcześniej wspominaliśmy, wyróżnia się systemy naturalne i sztuczne (stworzone! przez człowieka), biologiczne, techniczne, społeczne czy wreszcie mieszane, czyli takie, której zaliczyć można do wielu grup. Jeżeli na tym tle chcemy scharakteryzować system logi-1 styczny, to stwierdzić musimy, że:
— jest to system sztuczny, czyli stworzony przez człowieka,
— jego celem jest przemieszczanie dóbr i/albo osób,
— jest to system techniczno-społeczny, jako że jego elementami są zarówno maszynyj i urządzenia służące przemieszczaniu dóbr i/albo osób, przemieszczane dobra i/lub osoby, maszyny i ludzie zarządzający tym przemieszczaniem,
22