23025 Obraz1 (5)

163

W badaniach indykatorowych do rejestracji przebiegów w praktyce mogą być wykorzystane jedynie dwa typy urządzeń: oscyloskopy oraz komputerowa, specjalizowane układy rejestrująco-analizujące. Dawniej stosowane oscylografy pętlicowe nie spełniają współczesnych wymagań częstotliwościowych.

Tradycyjny oscyloskop analogowy bywa obecnie wykorzystywany jedynie do podglądu przebiegów, gdyż wykonanie ich trwałej kopii umożliwiającej dalszą analizę obliczeniową wymaga wykonywania zdjęć fotograficznych ekranu. Wiąże się to z dużymi trudnościami w dopasow'aniu czasu naświetlania do czasu trwania jednego cyklu roboczego (lub badanego fragmentu cyklu) oraz synchronizacji wyzwalania migawki. Inne trudności związane z taką rejestracją zostały opisane bliżej w literaturze [25]. Brak możliwości natychmiastowej oceny poprawności zarejestrowanego przebiegu prowadził często do konieczności powtarzania całego cyklu badań. Problemy te można częściowo wyeliminować przez zastosowanie oscyloskopów cyfrowych z pamięcią. Pozwalają one na „zamrożenie” obserwowanego obrazu, a następnie bądź wydrukowanie przebiegów w postaci zdigitalizowanej, bądź wykonanie rysunku bezpośrednio na ploterze. Dalsza analiza matematyczna jest możliwa dopiero po wpisaniu przebiegów do pamięci komputera, co przy współcześnie stosowanej dużej rozdzielczości próbkowania Aa= 0,1°OWK byłoby zabiegiem zbyt uciążliwym i czasochłonnym.

Należy zauważyć, że rejestracja 4 przebiegów' (kanałów) z krokiem Aa = l°OWK dla 10 następujących po sobie obrotów silnika wymaga udostępnienia około 60 kB pamięci dyskowej komputera . Rejestracja tak dużej liczby danych oraz prowadzenie ich analizy (często w' trybie on-line) wymaga zastosowania przetwarzania komputerowego i znacznych pojemności pamięci operacyjnej i masowej. Wykorzystanie rejestracji komputerowej jest jednak możliwe tylko wówczas, gdy pomiędzy wzmacniacz generujący napięciowy sygnał analogowy a urządzenie komputerowa pozwalające zapisywać jedynie sygnały w postaci cyfrowej zostanie włączona karta przetwornika analogowo-cyfrowego. Przetwornik taki musi zapewniać dużą dokładność i szybkość przetwarzania sygnałów (czas próbkowania 2ps^4ms, częstotliwość 50(H800 kHz [18]). Schemat takiego układu do indykow'ania pokazuje rysunek 10.12.

Ze względu na specyfikę pomiarów indykatorowych, do rejestracji i obróbki sygnałów' pomiarowych służą obecnie specjalizowane urządzenia oparte na technice

* Zapis komputerowy jednej wartości mierzonej z rozdzielczością 12 bitów (błąd odwzorowania amplitudy 0,024%, dla liczb 14-bitowych - 0,0061% [18]) wymaga użycia 2 bajtów; 1 bajt wystarcza do zapisania liczby 8-bitowej. Dokonując pomiarów dla silnika czterosuwowego (cykl 720°OWK) w' 4 kanałach z rozdzielczością Aa = l°OWK i w 10 cyklach roboczych należy zarejestrować 4 • 720/1 • 10 = 28 800 liczb 2 bajty = 57,6 kB. Zwiększenie rozdzielczości do 0,1°OWK zwiększ}' wymagany obszar pamięci do około 0,6 MB.