Mariusz Cichosz
- rozpoznaniem zasobów (sil społecznych środowiska) V przedstawianej tu koncepcji, również w odniesieniu do diagnozy, bardzo ważna role grywa kategoria instytucji socjalno-wychowawczych, gdyż to właśnie poprzez ich działanie mogą być spełnione trzy funkcje pedagogiki społeczne; pomoc w rozwoju biosocjokulturowym, kompensacja braków indywidua! nych i środowiskowych oraz profilaktyka wychowawcza (Lepalczyk. M;*r\ nowicz-I letka, 1988, s. 19).
Podsumowując przedstawiony tu rozwój koncepcji diagnozy w peda gogice społecznej, zaprezentowany na przykładzie poglądów kilku wybranych, choć jak sądzę reprezentatywnych dla podjętego problemu au! >rów można wskazać na pewne cechy wspólne tych poglądów, a więc jednocześnie na te elementy koncepcji, które jak można przypuszczać stanowili efekt jej rozwoju.
Po pierwsze, diagnoza w pedagogice społecznej odnosi się zawsze <io człowieka - jednostki oraz, szerzej, do grup społecznych Przy czym tak jak w tradycji wypracowanej w pedagogice społecznej, gdzie proponowa nym adresatem działań jest człowiek w całym przebiegu jego życia. i.ń. i diagnoza odnosi się zarówno do dzieci i młodzieży, jak i dorosłych Ii? lej, diagnoza w pedagogice społecznej jest diagnozą określonych warunków społecznych - środowiskowych, gdyż to one stanowią podstawowa płaszczyznę rozwoju człowieka w ujęciu tej dyscypliny. Diagnoz a w k • odnosi się głównie do sfery wychowania, opieki i kultury oraz aktywności człowieka głównie na tych płaszczyznach. Dlatego też diagnoza v. ; da gogice społecznej określana jest często jako diagnoza społeczna i pedagogiczna. Ujęciem również charakterystycznym jest to, iż prezentowana tu diagnoza jest również diagnozą instytucji, które realizują głównie zadani opiekuńcze, socjalne, kulturowe i oświatowe.
Diagnoza w pedagogice społecznej bezpośrednio również przekrada się na określone działania i dyrektywy postępowania praktycznego. «* z kołei związane jest z podstawowym rysem pedagogiki społecznej, któr * zawsze nastawiona jest na określone działanie przemianę zast nej rzecc\ wistości społecznej. Stąd też diagnoza implikuje zawsze, czy tez prow :■/}/■ do określonych działań zarówno profilaktycznych, jak i kompensacyjnych
Wydaje się, iż diagnoza społeczna i pedagogiczna stosowana w ped \ gogice społecznej stosunkowo jeszcze w małym stopniu podejmuje z '.padnie nie rozwoju osobowego, a głównie prowadzi do rozwoju metod j»o:n
_ UlAONOZA W r£tW,OCHT SPOł KCTJIt). RftZWól KONCEPCJI NA l'KZYKł.AD71F POGLĄDÓW...
ru środowiska wychowawczego, koncentrując się przede wszystkim na organizowaniu odpowiednich działań instytucjonalnych
Cichosz M <2003; Vyptyk o pedagogice społecznej. Rozważania naprzeło-wie wieków Pedagogika Społeczna. 3. Warszawa
Kamiński A. (1982) Funkcje pedagogiki społecznej. Warszawa, PWN.
Kawula S (1996) Studia z pedagogiki społecznej. Olsztyn, Wyd. WSP
Kawula S., Dąbrowski Z , Calaś M. (1980) Diagnozowanie potrzeb opiekuń-czo-tey houawczycb i kulturalnych środowiska, 'lbruń, Wydawnictwo Uniwersyteckie.
lepalczyk !., Marynowicz-Hetkn E. (1988) Instytucje socjalno-wychowawcze Wybrane problemy teoretyczne. W: I. Lepalczyk, E. Marynowicz-I letka (red > Instytucjonalna pomoc dziecku i rodzinie Diagnozy i propozycje Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Lódż, Ossolineum.
Marynowicz-Hetkn ! (1987) Diagnostyka pedagogiczna w pracy socjalno-nychowawczej W I Lepalczyk, J Badura (red.) Flementy diagnostyki pedagogicznej Warszawa, PWN.
Kadlińska H (1961) Egzamin z pedagogiki społecznej. PrzegUfd treści wywiadów W'- Pisma pedagogiczne, i l: Pedagogika społeczna, wstęp K Wroczyński i A Kamiński, opracowanie tekstu i komentarze W. Wy-robkown Debwska Wrocław-Warszawa, Ossolineum.
Theiss W, Przeclawska A (1996) Pedagogika społeczna - nowe zadania i szanse W A Przeclawska (red.) Pedagogika społeczna, kręgi poszukiwań W arszawa, Wyd. Żak.
Wroczyński P (1971) Pedagogika społeczna, jej podstawowe pojęcia oraz rozwój problematyki W: Studia z pedagogiki społecznej i polityki s/k>-łecznej Warszawa. Towarzystwo Wolnej Wszechnicy Polskiej.
Diagnosis in socia! pedagog). Development of the idea as yiewed by choscn atilbors
Summary. What is diagnosis in social pedngogy, who does it contern, wluu ur*-*;is does it indude? The idea of diagnosis derives frorn major prm-ciples of mi1 ul pcdagogv as wclI as fioin its distinetness and the defini-tion ones inteiests.
25