31867 skanuj0010 (144)

/

S

1

receptor (np. oko)

Łuk odruchowy

Układ nerwowy

; ośrodek nerwowy

droga dośrodkowa ! (np. kora mózgowa)

\

(neuron czuciowy)

droga odśrodkowa

(neuron ruchowy)

efektor

(np. mięsień szkieletowy)

Jl

obwodowy układ nerwowy

ośrodkowy układ nerwowy

• V

« dośrodkowej drogi doprowadzającej neuronu czuciowego, ■ ośrodka nerwowego wory mózgowej, rdzenia kręgowego, móżdżku), ■ odśrodkowej drogi wyprowadzają-Beej neuronu ruchowego, ■ efektora.

Receptory są wyspecjalizowanymi komórkami nerwowymi, w których - w wyniku działania bodźca - powstaje impuls nerwowy. Następnie impuls nerwowy biegnie wzdłuż peuronu (nerwu) czuciowego do ośrodka nerwowego. Stąd za pośrednictwem neuronu (neiwu) ruchowego sygnał dociera do efektorów (mięśni lub gruczołów), które p efekcie wykonują określone działanie.

■ Rodzaje receptorów

poformacje ze środowiska zewnętrznego organizmu lub pochodzące z wnętrza organi-Izmu są odbierane za pomocą receptorów czuciowych (wyspecjalizowanych komórek fcerwowych lub zakończeń neuronów), które przetwarzają je na impulsy nerwowe. ■Wśród receptorów wyróżniamy:

!■ eksteroreceptory - odbierają informacje z otoczenia organizmu;

I ■ interoreceptory - reagują na informacje z wnętrza organizmu.

■Receptory odbierają bodźce o różnej naturze, co stanowi podstawę ich podziału na:

!■ mechanoreceptory - odbierają zróżnicowane bodźce mechaniczne, takie jak: wi-I bracje, rozciąganie, dotyk;

I a termoreceptory - reagują na zmiany temperatury; a chemoreceptoiy - reagują na zmiany składu chemicznego środowiska;

223

[a fotoreceptory - reagują na zmiany natężenia lub barwy światłą;

uszkodzeniem ciała.

[■ nocyceptoiy (receptory bólu) - reagują na bodźce o tak dużej sile, że może to gro:

www.wsip.pl