29274 s gliU

przeławiceniami gliniastymi. Bardzo często poziomy teras nadzalewowych łączą się z jęzorami osuwiskowymi (koluwiami).

W podłożu terasy zalewowej woda podziemna zalega płytko, nawiązując do poziomu wody w cieku. Natomiast na terasie nadzalewowej występuje typowa woda gruntowa

0    swobodnym zwierciadle.

W dolinach rzecznych bardzo często zaznaczają się procesy zatapiania wodami powodziowymi rozległych powierzchni terasy zalewowej (równi zalewowej). Szybko płynąca woda, niosąca duże ilości zawiesiny i transportująca bardzo grube rumowisko (głazy, kamienie, otoczaki) powoduje silną erozję wgłębną oraz boczną. Efektem tej działalności jest podcinanie zboczy doliny i rozwój powierzchniowych mchów masowych (szczególnie procesów osuwiskowych). Odkładany po okresie powodzi gruby materiał kamienisty

1    głazowy oraz kłody drzew, w łożysku wody powodziowej w sposób poważny zmienia pierwotny przebieg koryta cieku. Duże prędkości erozyjne wody i transportowane rumowisko stanowią poważne zagrożenie dla przepraw mostowych przecinających doliny górskie. W Karpatach silne zmywy powierzchniowe i duża ilość transportowanego rumowiska w znaczący sposób skraca czas eksploatacji sztucznych zbiorników wodnych.

10. MELIORACJE GEOTECHNICZNE

f

10.1. Wprowadzenie

Ocena terenu oparta tylko na analizie stwierdzonych cech środowiska geologiczne® nie stanowi zwykle obiektywnej oceny inżynierskiej, nawet jeśli uwzględnia się progno| przebiegu zmian tych cech. Są bowiem liczne sposoby, za pomocą których można radykał^ poprawić charakter podłoża budowlanego. Zastosowany tu termin melioracje geotechniczny oznacza ogół zabiegów geotechnicznych polepszających cechy środowiska geologicznej w aspekcie budowlanym    i

Warto zaznaczyć, że jeżeli istnieją możliwości poprawy naturalnych cech środowisk to znacznej obniżce ulegają koszty związane z badaniami terenowymi, projektowanie] budowli, jej wykonaniem oraz eksploatacją. Ekonomika całokształtu inwestycji budowlan wymaga zatem wnikliwego rozważenia, czy nie dałoby się danego środowiska zmeliorowi geotechnicznie.

Poniżej przedstawione zostały wybrane zabiegi geotechniczne mające polepszyć waloi inżynierskie terenu i przystosować go dla określonego typu budownictwa. Zaprezentowane I zabiegi traktować należy w sposób ogólny, jako czynności polepszające z punktu widzeń budowlanego dany teren, a nie czynności odnoszące się do konkretnego obiektu budowli nego.

10.2. Melioracja geotechniczna rzeźby terenu

Rzeźba terenu często rzutuje w sposób istotny na właściwości budowlane. Wpły bowiem bezpośrednio lub pośrednio na powstawanie i przebieg różnych proces geodynamicznych. Zagospodarowanie budowlane pewnego terenu wymaga zwykle, aby je powierzchnia miała określoną rzędną lub określony spadek (względnie jedno i drugi Spełnienie tego warunku uzyskuje się przez wyrównywanie, tarasowanie, wykopy ^! nasypy. Meliorację geotechniczną rzeźby realizuje się z wykorzystaniem sprzętu do roi ziemnych (koparki, spychacze i inny), transportu (taśmociągi, samochody i inny) i zagęszczania gruntu (walce, ubijała, wibratory). Sporadycznie stosuje się nietypowe sposc tych zabiegów, na przykład odstrzeliwanie odpowiednio założonych ładunków wy bud wych, hydromonitory do odspajania gruntu, pulpociągi do transportu mieszanki wodi gruntowej, refulacyjne formowanie nasypów.

10.2.1. Wyrównywanie

Wyrównywanie wykonywane jest w celu nadania powierzchni terenu spi o określonej wartości. Gdy spadek ten ma być zerowy, wyrównywanie ma charakter poza