29320 skanuj0003 (344)

90 Rysunek techniczny

5.3. Połączenia gwintowe*

Jednym z najczęściej stosowanych połączeń rozłącznych jest połączenie gwintowe. Połączenie to jest skojarzeniem elementu z naciętym gwintem zewnętrznym (śrubą) z elementem o gwincie wewnętrznym (nakrętką).

Przykład sposobu realizacji połączenia gwintowego śrubą dwustronną, od nawiercenia otworu, przez jego gwintowanie do skręcenia nakrętką, przedstawia rysunek 5.11, na którym można wyróżnić kolejne etapy wykonania, a mianowicie:

a)    wiercenie otworu,

b)    gwintowanie otworu gwintownikiem od wstępnego do dokładnego,

c)    rezultat gwintowania dokładnego na wymiar nominalny i założoną długość gwintu,

d)    wkładanie śruby dwustronnej do nagwintowanego otworu w obudowie,

e)    wkręcanie śruby,

f)    dokręcanie odpowiednim momentem skręcającym,

g)    nakładanie na śrubę łączonego z obudową elementu maszynowego,

h)    nakładanie podkładki i nakrętki,

i)    dokręcenie nakrętki odpowiednim momentem skręcającym.

Połączenie gwintowe może bezpośrednio łączyć ze sobą elementy maszynowe lub też elementy maszynowe mogą być ze sobą połączone za pomocą pośrednich gwintowanych elementów w postaci śrub lub wkrętów.

a) b) c) d) e) f) g)    h)    i)

Rys. 5.11. Przykład procedur}' wykonywania połączenia gwintowego dwóch elementów połączonych śrubą dwustronną, tzw. szpilkową

PN-EN ISO 6410-1:2000 Rysunek techniczny. Gwinty i części gwintowane. Zasady ogólne PN-EN ISO 6410-3:2000 Rysunek techniczny. Gwinty i części gwintowane. Przedstawianie uproszczone PN-N-0I6I3: JÓ81 Rysunek techniczny. Uproszczenia rysunkowe. Części złączne PN-EN 20225:1994 Części złączne. Śruby, wkręty i nakrętki. Wymiarowanie

PN-EN ISO 5845-1:2002 Rysunek techniczny. Przedstawianie uproszczone zespołów z częściami złącznynti. Zasady ogólne PN-M-02001:I985 Gwinty. Terminologia

PN-ISO 261:2001 Gwinty metryczne ISO ogólnego przeznaczenia. Układ ogólny

PN-ISO 262:20111 Gwinty metryczne ISO ogólnego przeznaczenia. Wybrane wielkości gwintów dla wkrętów, śrub i nakrętek PN-EN ISO 4016:2004 Śruby z łbem sześciokątnym. Klasa dokładności C

PN-EN ISO 4018:2004 Śruby z gwintem na całej długości z łbem sześciokątnym. Klasa dokładności C PN-EN ISO 4034:2004 Nakrętki sześciokątne. Klasa dokładności C

PN-EN ISO 887:2003 Podkładki okrągłe ogólnego stosowania do śrub. wkrętów i nakrętek metrycznych. Dane ogólne

Połączenie gwintowe przedstawia się na rysunku w uproszczeniu, a mianowicie: element z gwintem (śruba, nakrętka, nagwintowany otwór itp.) zarówno w widokach, jak i w przekrojach rysuje się tak, jak wyglądał on przed wykonaniem gwintu, tzn. wierzchołki gwintów (średnica zewnętrzna gwintu zewnętrznego (śruby) oraz średnica wewnętrzna gwintu wewnętrznego - nakrętki lub nagwintowanego otworu) rysowane są liniami ciągłymi grubymi (rys. 5.12.a,b,c),

- gwint, tzn. dno gwintu, zaznacza się: w rzucie na płaszczyznę równoległą do osi gwintu - cienkimi ciągłymi liniami obrazującymi dna wrębów gwintów (rys. 5.12.d,e,f), a w rzucie na płaszczyznę prostopadłą do osi gwintu - linią cienką ciągłą stanowiącą część okręgu o długości ³A obwodu (5. 12.d,e,f).

Granica gwintu określająca jego długość powinna być zaznaczana linią ciągłą grubą (rys. 5.12.d, f). Natomiast wyjścia gwintu, tj. nieefektywna długość gwintu o niepełnym zarysie, wynikającym z zastosowanej technologii wykonania, z wyjątkiem śrub dwustronnych, powinny być przedstawione za pomocą linii pochylonej cienkiej ciągłej (tys. 5.12.d, f). Dopuszcza się, jeżeli jest to tylko możliwe, pomijanie rysowania wyjścia gwintu.

W przypadku połączenia za pomocą śruby dwustronnej (rys. 5.11) wyjście gwintu śruby końcem kojarzonym z otworem i wkręcanym do obudowy (korpusu, bloku) wykorzystywane jest jak gwint o pełnym zarysie (rys. 5.15, p.2), co zabezpiecza śrubę przed wykręceniem się przy luzowaniu nakrętki.

^Rys. 5.12.

Rysowanie gwintów zewnętrznych i wewnętrznych: a,b,c - elementy przed wykonaniem gwintów, d,e,f- po wykonaniu gwintów