78 Część i. Komunikowanie społeczne
KOMUNIKOWANIE WER8AINE/CYFR0WE forma ustna forma pisemna KOMUNIKOWANIE NIEWERBALNE/ ANALOGOWE
Efektywność wszystkich procesów komunikowania, bez względu
_ i sposób porożumiewania zależy od dwóch podstawowych forn^L*\
kowania werbalnego i komunikowania niewerbalnego. Z reguły . \ my występują równocześnie, uzupełniając się. Tam, gdzie uczestau'**-cesu komunikowania pozbawieni są kontaktu wzrokowego, proc^^ nikowania ogranicza się jedynie do komunikowania werbalnego*?
*
w przypadku czytelników prasy do jego formy pisanej, zaś w próta słuchaczy radia — do formy ustnej.
2.2.3.1. Komunikowanie werbalne (cyfrowe)
Język jest podstawowym środkiem komunikowania werbalnego. Dzięki nie^ wyrażane są znaczenia komunikowanych idei i uczuć, pod warunkiem, że dźwięk i symbole są rozumiane przez wszystkich uczestników procesu komunikowania, że ma miejsce wspólnota semiotyczna. Język znalazł zastosowanie na kilku płaszczy: znach. Jest on używany aby:
• określać, etykietować, wyznaczać, definiować myśli, uczucia, przedmioty, doświadczenia w celu wymiany ich z innymi ludźmi;
• oceniać rzeczy, ludzi, uczucia zgodnie z posiadanym systemem postaw i wartości;
• prezentować i dyskutować wyniki własnych, życiowych doświadczeń, mówić o przeszłych wydarzeniach, o teraźniejszości i ewentualnych, hipotetycznych sytuacjach, które zaistnieją w przyszłości; język pozwala dzielić się doświadczeniami dziedzictwem i wizją przyszłości;
• mówić o języku, o jego składni, strukturze, etc.
Zdaniem wielu badaczy, komunikowanie werbalne jest zdeterminowana przez pewne czynniki, z których najważniejsze to kultura i płeć. E. Hall wskazał, że narody zaliczane do tzw. wysokiego kontekstu kulturowego, jak np. Azjaci, mają problemy z wyrażaniem swoich uczuć i są podejrzliwi wobec rozmówcy.. Natomiast społeczeństwa związane z zachodnią cywilizacją, np. Europejczycy czy Amerykanie, znajdujące się w grupie niskiego kontekstu kulturowego, cenią sobie jednoznaczność i precyzję językową w bezpośrednim komunikowaniu. Również płeć wpływa na werbalne komunikowanie. Wielu badaczy zwraca uwagę w swoich badaniach, że kreowanie znaczeń w grupach jest naznaczone męskim biasem. Tb właśnie mężczyźni dominowali i dominują, narzucając swój głos, zaś kobiety stanowią „grupę przytłumioną”. Komunikowanie mężczyzn cechuje autoprezentacja, zdecydowanie i nastawienie na osiągnięcie celu. Kobiety preferują porozumienie i budowę wspólnych więzi, są w większym stopniu niezdecydowane.
Wyróżniamy dwie formy komunikowania werbalnego: ustnąipńioitdMil
7wia«ana isnt