czenia informatyczne). Sala taka powinna posiadać wykładzinę antystatyczną. Zasilanie prądem silnym komputera bibliotecznego powinno być zabezpieczone przed mikroprzerwami w dopływie prądu przez system podtrzymywania napięcia (UPS). Salę tę należy wyposażyć w kilka linii telefonicznych, które pozwolą na utrzymywanie łączności z oddziałami (filiami) za pośrednictwem linii telematycznej krajowej instytucji telekomunikacyjnej.
W przypadku małych bibliotek planowanie osobnego pomieszczenia nie jest konieczne. Serwer może być umieszczony w dowolnej sali. Niska cena mniej lub bardziej efektywnych systemów podtrzymywania napięcia pozwala na zabezpieczenie serwera przed przerwami i mikroprzerwami w dopływie prądu.
Zamówienie różnych linii informatycznych (dwupunktowych, wielopunkto-wych, sieci) wymaga zawarcia osobnych kontraktów z odpowiednimi krajowymi instytucjami telekomunikacyjnymi (np. France Telćcom, szwajcarskie PTT) przez koncesjonowanego pośrednika. Instalacja i uruchomienie modemu jest dokonywane przez gestora połączeń telekomunikacyjnych.
Instalacja terminali w bibliotece wymaga również poważnych prac, które spowodują perturbacje w pracy bibliotekarzy, jak również zakłócą spokój w salach przeznaczonych dla czytelników. Najczęściej trzeba położyć nowe osłony na okablowanie między terminalami a koncentratorem lub komputerem. Nowe budynki posiadają trasy kabli, ułatwiające instalację nowych linii elektrycznych w dowolnym czasie i po niskich kosztach. Najnowsze budynki, zwane „inteligentnymi”, posiadają wszelkie ułatwienia pozwalające na instalację sieci lokalnych, światłowodów i wszelkich udogodnień współczesnej telekomunikacji.
W pewnych przypadkach należy wymienić umeblowanie biblioteki. Nowe meble, przystosowane do instalacji sprzętu informatycznego, powinny być wybrane z uwzględnieniem cech ergonomicznych. Najnowsze umeblowanie posiada własne trasy kabli, dzięki czemu unika się instalowania zbyt wielu przewodów elektrycznych, mało praktycznych i niewygodnych.
Data dostarczenia jest zasadniczo ustalona w warunkach ogólnych kontraktu. Coraz częstsze stosowanie sprzętu standardowego skraca znacznie okres dostawy. Warunki dostawy powinny być starannie uzgodnione z dostawcą, gdyż przybycie komputera — nawet jeśli nosi on nazwę „mini”^? i terminali nie jest sprawą błahą Odpowiedzialność za ewentualne wypadki w transporcie powinna być również jasno sprecyzowana.
Oddanie do użytku przeprowadzane jest przez dostawcę. System może zostać uznany za sprawny, jeśli następujące operacje zostaną zrealizowane:
a) rozpakowanie i instalacja sprzętu,
b) podłączenie do prądu wszystkich elementów,
c) instalacja oprogramowania,
d) ustalenie parametrów właściwych dla danego miejsca,
e) ewentualne przeładowanie starej bazy danych,
f) różne testy:
— próba różnych współdziałających modułów,
— druk wszelkich przewidywanych zestawień i statystyk,
g) przyjęcie dokumentacji,
h) pełny test cyklu przewidywanych procedur:
— zabezpieczenie codziennych czynności,
— archiwizacja bazy danych,
i) symulacja uszkodzeń i odtwarzanie bazy danych.
Biblioteka będzie oczywiście sprawdzać dobry przebieg operacji i w zależności od oceny rezultatów zaakceptuje system bądź nie. Dopiero w tym momencie nastąpi przekazanie prawa własności. Mówi się, że system zostanie przejęty przez bibliotekę. W przypadku drobniejszych dysfunkcji biblioteka może sformułować zastrzeżenia i dokonać ewentualnych potrąceń w uzgodnionych płatnościach.
Kształcenie zapewnia oczywiście dostawca systemu. Kontrakt przewiduje zasadniczo pewną liczbę dni szkoleń. W interesie dostawcy leży zapewnienie kształcenia na odpowiednim poziomie, gdyż redukuje to w ciągu następnych miesięcy jego pomoc bibliotece, do której jest zobowiązany.
Biblioteka ze swej strony powinna zadbać, by cały wyznaczony personel mógł uczestniczyć w kursach, co może rodzić czasem trudności, jeśli usługi dla użytkowników nie miałyby być zawieszone.
W zależności od zajmowanego stanowiska personel będzie uczestniczył w kursach specjalistycznych:
— bibliotekarze (akcesja, katalogowanie itd.),
— obsługa biblioteki (wypożyczenia),
— odpowiedzialni za bazę danych (spójność danych),
— odpowiedzialni za system (zabezpieczenia, archiwizacja itd.),
— ewentualni operatorzy itd.
Aby zmniejszyć koszty, swego rodzaju samokształcenie osób nieobeznanych z systemem może przeprowadzić w ramach biblioteki „doświadczony” personel. Należy również przewidzieć staże w innych bibliotekach używających tego samego