4
4
Rys.2. Przebiegi czasowe ej, e}, e3 -f(<Ot) prądu trójfazowego
Wartości skuteczne SEM można przedstawić w postaci wektorów (rys.3). Suma geometryczna tych wektorów równa się zeru: E\ + 3% + =0.
Rys.3. Wykres wektorowy sił elektromotorycznych układu trójfazowego symetrycznego
Jeżeli do poszczególnych uzwojeń układu trójfazowego
symetrycznego zostaną przyłączone trzy jednakowe odbiorniki to popłyną prądy odpowiednio Ir = Is = Ir. Każdą fazę układu trójfazowego można traktować jako oddzielny obwód prądu przemiennego. Wykres wektorowy napięć i prądów fazowych układu trójfazowego symetrycznego jest przedstawiony na rys.4.
Rys.4. Wykres wektorowy napięć i prądów fazowych układu trójfazowego symetrycznego
Każde z uzwojeń trójfazowej prądnicy synchronicznej - jak wspominano - może być traktowane jako samodzielne źródło i może zasilać oddzielną grupę odbiorników. Układy o takich właściwościach nazywamy układami trójfazowymi nieskojarzonymi. Przykład takiego układu przedstawia rys.5.
Rys. 5. Układ trójfazowy nieskojarzony
W praktyce nie stosuje się prądu trójfazowego w postaci trzech niezależnych układów jednofazowych, gdyż konieczne były by połączenia prądnicy trójfazowej z odbiornikami ża pomocą sześciu przewodów (patrz rys.5). W celu zmniejszenia liczby przewodów łączy się (kojarzy) uzwojenia prądnicy trójfazowej oraz odbiorników trójfazowych w gwiazdę lub trójkąt
Układy trójfazowe, składające się ze źródła i odbiorników, nazywamy symetrycznymi, kiedy są spełnione następujące warunki:
- trzy siły elektromotoryczne źródła posiadają jednakowe amplitudy E,„ i są przesunięte względem
2
siebie o kąt —7t,
- do trzech uzwojeń źródła są przyłączone trzy jednakowe odbiorniki o równych impedancjach Zr — Z$ = Zj i jednakowych kątach przesunięć fazowych cpp = (p.s= cpj.
Połączenie (skojarzenie) w gwiazdę uzyskuje się przez połączenie końców uzwojeń fazowych X, Y, Z w jeden wspólny punkt zwany punktem zerowym. Początki uzwojeń U,V,W łączymy z trzema przewodami sieci trójfazowej R, S, T (rys.6).
Napięcie między przewodem zerowym a każdym z przewodów fazowych nazywa się napięciem fazowym. W układzie symetrycznym wszystkie trzy napięcia fazowe są jednakowe:
I
Napięcia między przewodami fazowymi R, S, T nazywają się napięciami między przewód owymi. W układzie symetrycznym wszystkie napięcia międzyprzewodowe są jednakowe:
Ufts=UsT = UTR = Up (3.2.)