40458 SNC03852

Ciepło utajone - ilość ciepła, jaką pobiera lub oddaje jednostka masy danego ciała podczas przemiany fazowej w określonej temperaturze i przy określonym ciśnieniu (np. podczas topnienia lodu lub skraplania się pary wodnej).

Ciepło właściwe - ilość ciepła potrzebna do podniesienia temperatury 1 grama substancji o 1°C; dla wody wynosi 4,186 J.

Ciśnienie atmosferyczne - jest to ciężar (nacisk) warstwy (słupa) powietrza leżącej nad daną powierzchnią i sięgającej do górnej granicy atmosfery. Wartość ciśnienia atmosferycznego jest największa na poziomie morza i maleje ze wzrostem wysokości. Na poziomie morza wynosi średnio 1,033 kg • cm^-2, co odpowiada ciężarowi słupa rtęci o przekroju 1 cm i wysokości 760 mm w temperaturze 0°C, czyli około 1013 hPa.

Ciśnienie pary wodnej - zob. prężność pary wodnej.

Cykl hydrologiczny - obieg wody pomiędzy atmosferą, lądem i oceanem, odbywający się poprzez procesy parowania, opady atmosferyczne, spływ lądowy i podziemny.

Cyklogeneza - proces tworzenia się i rozwoju niżów barycznych ■ w atmosferze.

Cyklon - niż baryczny - rozległy wir o zbieżnym kierunku ruchu powietrza od otaczającego cyklon obszaru podwyższonego ciśnienia ku centrum układu, w którym ciśnienie jest najniższe. Ruch wirowy powietrza w kierunku centrum odbywa się na półkuli północnej w kierunku odwrotnym do ruchu wskazówek zegara, a na półkuli południowej zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Na mapach ten układ baryczny przedstawia zespół izobar ułożonych mniej lub bardziej koncentrycznie, których warto-ści maleją w kierunku centrum cyklonu. W cyklonie dominuje wznoszenie powietrza ku górze, a dołem jego napływ z obszarów, na których panuje wyższe ciśnienie. Znaczną część cyklonu cechuje pogoda z dużym zachmurzeniem i opadami atmosferycznymi. Cyklony wraz z towarzyszącymi im frontami atmosferycznymi powstają w wyniku zaburzeń falowych (zafalowań) na frontach staqonamych (głównych), oddzielających masy powietrza o różnych cechach fizycznych.

Cyklon tropikalny - głęboki niż baryczny powstający w szerokościach międzyzwrotnikowych. Cechuje się dużymi wartościami gradientu ciśnienia waz bardzo dużą prędkością wiatru. Cyklonowi tropikalnemu towarzyszą ulewne deszcze, silnie rozbudowane chmury kłębiaste oraz niekiedy burze. Od cyklonów szerokości pozazwrotnikowych odróżnia się wieloma cechami, ®lędzy innymi brakiem frontów. Przypomina olbrzymi wir obejmujący