Koszty logistyki
Układ kalkulacyjny kosztów jest wykorzystywany do analizy struktury i zmienności kosztów, głównie w zależności wielkości przepływu materiałowego, stosowanych metod i organizacji zarządzania logistyką, technologii obsługi czy identyfikacji ładunku. Pozwala to na planowanie kosztów bezpośrednich i pośrednich w związku z planowanym poziomem wielkości produkcji i dostaw, a także na planowanie środków finansowych na pokrycie tych kosztów w planach rzeczowo-finansowych przedsiębiorstwa (budżetach). Próba standaryzacji kosztów bezpośrednich i pośrednich wkalkulowanych w jednostkę produktu wykształciła potrzebę do celów prognozowania i budżetowania kosztów, operowania kosztem standardowym (normatywnym), który stanowi planowany koszt wytworzenia produktu w określonych warunkach operacyjnych.
Klasyfikacja wg miejsca powstania kosztów (MPK)
Miejsce powstawania kosztów (MPK) stanowi wyodrębnione miejsce ewidencji kosztów tworzone w celu kontroli i rozliczania kosztów oraz sterowania gospodarnością w miejscu, w którym koszty powstają (np. w dziale produkcji, w magazynie, w zaopatrzeniu, itd.). Na tej podstawie możliwa jest analiza źródła powstawania kosztów powiązana z lokalizacją kosztów. W miejscu powstawania kosztów ewidencja kosztów jest prowadzona najczęściej wg rodzajowej klasyfikacji kosztów wg układu przyjętego zakładowego planu kont.
Układ funkcjonalny MPK, grupujący koszty stosownie do stanowisk pracy, komórek organizacyjnych bądź realizowanych funkcji ma na celu stworzenie warunków do wewnętrznej analizy kosztów oraz ustalenia osób odpowiedzialnych za ich wysokość. Układ taki jest często nazwany funkcjonalnym, ponieważ miejscami powstania kosztów są określone funkcje dotyczące przedsiębiorstwa jako całości.
Organizacja ewidencji kosztów w oparciu o MPK umożliwia:
— przypisanie kosztów do miejsca (stanowiska pracy, części działu, działu),
— normowanie kosztów dla komórki organizacyjnej,
— analiza odchyleń i obserwację trendów kosztów dla poszczególnych MPK, planowanie kosztów np. dla komórki organizacyjnej.
Miejscem powstawania kosztu może być stanowisko pracy lub grupa stanowisk. Przykładowo, chcąc śledzić precyzyjną zależność kosztów od poziomu obrotu magazynowego, rodzaju produktu, w poszczególnych strefach magazynu - przyjęć, składowania, kompletacji i wydań - każda ze stref stanowić będzie odrębne miejsce powstawania kosztów, a magazyn będzie traktowany jako centrum kosztów. Kierownik magazynu jest jednocześnie kierownikiem centrum kosztów i zarządza działaniami, metodami pracy, a także stosuje
195