• długość - jednostką SI jest metr [m]:
Metr - długość równa odległości, jaką pokonuje w próżni światło w czasie 1/299 792 458 s (definicja przyjęta na Generalnej Konferencji Miar i Wag w 1983 r.).
Poprzednio definiowano metr jako 1 650 763,73 długości fali w próżni promieniowania emitowanego przy przejściu pomiędzy poziomami 2pio i 5ds atomu kryptonu **Kr (def. ta obowiązywała w latach 1960 -1983).
Pierwotnie (1795 r.) metr zdefiniowano jako 1/10 000 000 długości mierzonej wzdłuż południka paryskiego od równika do bieguna, a odpowiedni wzorzec irydowo-platynowy metra przechowywany był w Sevres (koło Paryża),
• Czas - jednostką SI jest sekunda [s]:
Sekunda - czas równy 9 192 631 770 okresom przejścia pomiędzy pod-poziomami F = 3 i F = 4 struktury nadsubtelnej poziomu podstawowego 2Si/2 atomu cezu ,33Cs znajdującego się na poziomie morza (jest to tzw. sekunda atomowa, ważna od 1967 r., wg ustalenia XIII Generalnej Konferencji Miar).
W latach 1960 - 1967 obowiązywała inna definicja, wg której jedna sekunda to 10 000/315 569 259 747 długości roku zwrotnikowego, który minął o godz. 12**, 31. XII. 1899 r., na południku zero (była to tzw. sekunda efemerydalna, która w astronomii dla czasu efemeryd obowiązywała do 1984 r.).
Wcześniej sekndę określano jako 1/86 400 długości średniej doby słonecznej. Wielokrotności sekundy:
minuta: 1 min = 60 s, godzina: 1 h = 60 min = 3600 s.
• masa - jednostką SI jest kilogram [kg]:
Kilogram - jest to masa wzorca (walca platyno-irydowego) przechowywanego w Międzynarodowym Biurze Miar w Sevres pod Paryżem (masa ta jest o 28 mg większa, niż powinna być - zgodnie z intencją miała to być masa 1 1 wody w temperaturze jej największej gęstości, znajdującej się pod ciśnieniem normalnym 1 atmosfery).
Powszechnie stosowane są przedrostki zmniejszające lub zwiększające (dla wyrażania wartości bardzo małych lub bardzo dużych w odniesieniu do jednostek układu SI). Są to:
przedrostki zmniejszające: Przedrostki zwiększające:
10* |
d |
deka |
102 |
h |
hekto |
103 |
k |
kilo |
106 |
M |
mega |
I O9 |
G |
giga |
1012 |
T |
tera |
1015 |
P |
peta |
10'8 |
E |
eksa |
10 1 |
d |
decy |
10 2 |
c |
centy |
10 3 |
m |
mili |
10* |
P |
mikro |
10 9 |
n |
nano |
10 12 |
P |
piko |
10" |
f |
femto |
10'8 |
a |
atto |
PODSTAWY TECHNIKI CIEPLNEJ
Wybrane wielkości stosowane w mechanice i technice cieplnej UKŁADY JEDNOSTEK MIAR
Masa jakiegoś ciała to wielkość fizyczna, niezależna od miejsca, charakteryzująca się tym, że oddziaływaniu pewnej siły przeciwstawia określoną bezwładność. Jednostką masy jest kilogram [kg].
Siła jest wielkością, która masie 1 kg nadaje przyspieszenie 1 m/s2. Jednostką siły w układzie SI jest niuton [N]:
1 N = 1 kg 1 m/s2
Ciężar jest równoważny sile i określa się go wartością iloczynu masy i przyspieszenia swobodnego spadania, które występuje w danym miejscu. Jednostką siły ciężkości jest również niuton [N]. W stosunku do starej jednostki, określanej w danym punkcie Ziemi, tj. kG słuszna jest związek:
1 kG = 1 kg 9,81 m/s2 = 9,81 N
Ciężar nie jest stałą właściwością ciała i zmienia się w zależności od miejsca, na którym to ciało znajduje się (np. siła ciężkości równa na Ziemi 9,81 N na Księżycu wynosi już tylko ok. 3,3 N).