Tabela l j
W y sposobami skrawania _
— |
Klasy dokładności wykonania 1T |
Chropowatość' powierzchni Ra fum] |
Toczenie; . zgrabne . brednio dokładne . dokładne |
16-13 12-11 10-8 7-6 |
40-20 10-5 2.5-1.25 1.25-0.32 |
Straganie; . zgrabne . średnio dokładne . dokładne knrri7n dokładne-- |
16-14 13-12 11-9 8 |
80-40' 20-10 5-2.5 1.25-0.63 |
Wiercenie i nawiercanie --- |
13-11 |
20-5 |
12-11 |
10-5 | |
Rozwieranie; • zgrabne • wykańczaiacc |
12-10 9-6 |
5-2.5 1.25-0.32 |
Frezowanie: a) obwodowe • zgrabne • Średnio dokładne dokładne b) czołowe zgraboe • Średnio dokładne • dokładne • bardzo dokładni* |
14-13 12-11 10-9 14-13 12-11 10-9 8-7 |
80-40 20-10 5-2.5 80-40 20-10 5-2.5 1.25-0.63 |
ttzBcittame -- |
10-5 |
5-0.32 |
powic,zchniobrotowych: * zgrabne * Średnio dokładne - dokładne m w , .' dokładne b) bezkłowe zgnibne Średnio dokładne dokładne - bardzo dokładne - dokładne zgrubne * Średnio dokładne * dokładne docieranie ---—_ |
11-10 9-8 7- 6 5 11-10 9- 7 6 5 10- 9 8- 7 6 12-10 9- 8 7-6 I 5 H»s |
5 2.5- 1.25 0.63-0.32 0.32-016 5 2.5- 1.25 0.63 0.32 2.5- 1.25 0.63 0.32 5 2.5- 1.25 0.63-0.32 !i 0.16 -n 19.(104 |
ŁggigO^Tsd^T---■—I —----- |
— (6-5) 6-4 |
0.32-0.01 ^ O.08-0.01 |
0.32-0.01___ |
W wyniku obróbki skrawaniem powstają przedmioty obrobione i wióry. Oddzielenie warstwy skrawanej i przetworzenie jej na wiór odbywa się w wyniku bardzo złożonego procesu fizykalnego. W toku odkształceń plastycznych i sprężystych zachodzą równocześnie i oddziałują na siebie procesy tarcia zewnętrznego i wewnętrznego, rozpływu ciepła, odpuszczanie i utwardzanie materiału, spęczanie wióra, powstawanie narostu na ostrzu, zużywanie się ostrza itp. Celem nauki o skrawaniu jest poznanie istoty i przebiegu tych zjawisk, co umożliwia racjonalny dobór warunków i sterowanie procesem skrawania w celu otrzymania przedmiotu obrobionego o określonej dokładności wymiarowo-kształtowej i właściwościach warstwy wierzchniej.
Oddzielenie materiału w czasie skrawania jest spowodowane utratą spójności warstwy skrawanej od jego reszty. Podstawowe znaczenie ma znajomość istoty zmian własności wytrzymałościowych materiału obrabianego pod wpływem temperatury, wielkości odkształcenia plastycznego i prędkości odkształcenia. Każdy materiał w zależności od warunków, w jakich się znajduje, może wykazywać wytrzymałość rozdzielczą - powstaje wtedy złom rozdzielczy i wiór odpryskowy na skutek oderwania materiału - lub wytrzymałość na ścinanie - powstaje wtedy złom poślizgowy i wiór ciągły po wyczerpaniu się zapasu plastyczności materiału.
Ilustracją tego stwierdzenia jest tzw. wykres stanu mechanicznego Friedmana (rys. 1.16). Wykres ten ma jedynie znaczenie opisu jakościowego a nie ilościowego.
Rys. 1.16. Wykres stanu mechanicznego materiału