142
142
Tablica 3.10
Klasy dokładności wykonania odlewów według PN
Rodzaj metalu | ||
Sposób odlewania |
stopy żelaza 5 klas |
metale nieżelazne 7 klas |
Formy piaskowe wykonane ręcznie |
rv~v |
VI-VII |
Formy piaskowe wykonane maszynowo |
III - IV |
V |
Kokile |
i-ii |
III - IV |
Formy wykonane metodą wytapianych modeli |
i |
I-II |
Tablica 3.11
Naddatki na obróbkę skrawaniem odlewów z żeliwa szarego
Największy |
Wymiar normalny (mierzony) [mm] | |||||||||
gabarytowy |
powyżej |
powyżej |
powyżej |
powyżej |
powyżej |
powyżej |
powyżej | |||
Klasa |
wymiar odlewu |
do |
30 |
60 do |
100 do |
200 do |
300 do |
500 do |
800 do | |
[mm] |
30 |
do 60 |
100 |
200 |
300 |
500 |
800 |
1200 | ||
po W. |
do |
naddatki [mm] | ||||||||
- |
100 |
2,0 |
2,0 |
2,5 |
_ |
- |
- |
- |
— | |
100 |
200 |
2,0 |
2,5 |
2,5 |
3.0 |
- |
- |
_ |
- | |
I |
200 |
300 |
2,5 |
2,5 |
3,0 |
3,0 |
3,5 |
- |
- |
_ |
300 |
500 |
2,5 |
3,0 |
3,0 |
3,5 |
3,5 |
4,0 |
- |
_ | |
500 |
800 |
3,0 |
3,0 |
3,5 |
3,5 |
4,0 |
4,0 |
4,5 |
- | |
800 |
1200 |
3,0 |
3,5 |
3,5 |
4,0 |
4,0 |
4,5 |
4,5 |
5,0 | |
60 |
100 |
2,0 |
2,5 |
2,5 |
- |
- |
- |
_ |
_ | |
100 |
200 |
2,5 |
2,5 |
3,0 |
3,0 |
- |
- |
- |
_ | |
U |
200 |
300 |
2,5 |
3,0 |
3,0 |
3,5 |
3,5 |
- |
- |
_ |
300 |
500 |
3,0 |
3,0 |
3,5 |
3,5 |
4,0 |
4,0 |
_ |
_ | |
500 |
800 |
3,0 |
3,5 |
3,5 |
4,0 |
4,0 |
4,5 |
4,5 |
_ | |
800 |
1200 |
3,5 |
3,5 |
4,0 |
4,0 |
4,5 |
4,5 |
5,0 |
5,0 | |
- |
100 |
- |
- |
2,0 |
_ |
_ |
_ |
- | ||
100 |
200 |
- |
- |
2,5 |
3.0 |
_ |
- |
- |
_ | |
UJ |
200 |
300 |
- |
- |
3,0 |
3,0 |
3,0 |
- |
- |
- |
300 |
500 |
' - |
- |
3,5 |
3,5 |
3,5 |
4,0 |
_ |
- | |
500 |
800 |
- |
- |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,5 |
5,0 |
_ | |
800 |
1200 |
- |
- |
4,5 |
4,5 |
4,5 |
5,0 |
5,5 |
5,5 | |
- |
100 |
- |
- |
3,0 |
- |
_ |
- |
_ |
- | |
100 |
200 |
- |
- |
3,5 |
4,0 |
- |
- |
- |
- | |
IV |
200 |
300 |
- |
- |
3,5 |
4,0 |
4,5 |
- |
- |
- |
300 |
500 |
- |
- |
4,0 |
4,5 |
5,0 |
5,0 |
_ | ||
500 |
800 |
- |
- |
4,0 |
5,0 |
5,0 |
5,5 |
5,5 |
- | |
800 |
1200 |
- |
- |
4,5 |
5,5 |
5,5 |
6,0 |
6,0 |
6,5 | |
- |
100 |
- |
- |
3,5 |
- |
_ |
- |
- |
_ | |
100 |
200 |
- |
- |
4,0 |
4,5 |
_ |
- |
- |
_ | |
v |
200 |
300 |
- |
- |
4,5 |
5,0 |
5,0 |
- |
- |
- |
300 |
500 |
- |
- |
4*5 |
5,0 |
5,5 |
6,0 |
_ |
- | |
500 |
800 |
- |
- |
5,0 |
5,5 |
6,0 |
6,5 |
7,0 |
- | |
800 |
1200 |
- |
- |
5,5 |
6,0 |
6,5 |
7,0 |
7,5 |
8,5 |
Wartość naddatku na obróbkę skrawaniem zależy od:
- materiału odlewu,
- klasy dokładności związanej ze sposobem wykonania odlewu (tabl. 3.10),
- gabarytów odlewu,
- wartości wymiaru, dla którego ustala się naddatek,
- położenia powierzchni, na której umieszczono naddatek.
Ostatnie trzy czynniki są uwzględnione w tablicy 3.11. Należy zaznaczyć, że podane w tablicach wartości nie są wartościami obowiązującymi i mogą być zastąpione normatywami zakładowymi.
Naddatki technologiczne mogą wynikać z wymogów odlewania lub późniejszej obróbki skrawaniem. Należą do nich:
- materiał w nieodlewanych otworach (tabl. 3.12),
- pogrubienia ścian związane z zasilaniem lub połączeniem ścian (rys. 3.79),
- żebra i łączniki wzmacniające (rys. 3.80),
- elementy ułatwiające mocowanie podczas obróbki mechanicznej itp.
Tablica 3.12
Zalecane minimalne średnice otworów w odlewach piaskowych
Otwory wykonywane na gotowo [mm] |
Otwory odlewane do obróbki skrawaniem | ||
grubość ścianki odlewu |
średnica odlanego otworu |
produkcja |
[mm] |
6-^20 |
6-10 |
masowa |
20 |
20-30 |
10-15 |
seryjna |
30 |
40-50 |
12^18 |
jednostkowa |
50 |
Rys. 3.79. Pogrubienia ścian związane z: a) zasilaniem; 1 - pogrubiona ścianka, 2 - cienki przekrój, 3 - część masywna, 4 - nadlcw; b) połączeniem ścian