M Feld TBM237

237

6.3. Normatywy naddatków na obróbkę skrawaniem

3.    Obliczenie wartości nominalnej naddatku operacyjnego na pierwszą operację, obróbkę zgrubną, na podstawie normatywów spodziewanych błędów półfabrykatów:

R_zpj, W_Pf, S_Pf oraz błędu ustalenia części obrabianej w pierwszej operacji, gdzie: T*- wartość tolerancji wymiaru dla półfabrykatu, R_zpf- normatyw średniej wysokości chropowatości powierzchni dla półfabrykatu, W_pf - normatyw głębokości warstwy wadliwej półfabrykatu, S_pf - normatyw wypadkowego odchylenia przestrzennego wzajemnie związanych powierzchni.

4.    Obliczenie wartości nominalnej naddatku operacyjnego na następną operację, na obróbkę kształtującą, na podstawie normatywów spodziewanych błędów dla obróbki zgrubnej T\,R_Z\, W\,S\, oraz ewentualnie błędu ustalenia.

5.    Obliczenie wartości nominalnej naddatku operacyjnego na operację obróbki wykańczającej.

6.    Obliczenie wartości nominalnej naddatku całkowitego na obróbkę danej powierzchni jako sumy nominalnych naddatków operacyjnych i ewentualne zaokrąglenie wartości obliczeniowej.

Bardzo cenną pomocą dla technologów są opracowane, na podanej wyżej zasadzie, przez Instytut Obróbki Skrawaniem w Krakowie normatywy naddatków na obróbkę skrawaniem w postaci tablic.

Rozróżnia się 2 podstawowe rodzaje normatywów. Są to:

-    normatywy podstawowe składowe,

-    normatywy naddatków operacyjnych.

W normatywach podstawowych składowych są zawarte wartości tolerancji wymiarów technologicznych, głębokości warstw wadliwych, wysokości chropowatości powierzchni, błędy odchyleń przestrzennych i błędy ustalania obrabianych części. W ten sposób opracowane normatywy podstawowe składowe przedstawiono w tabl. 6.5.

Forma ujęcia normatywów naddatków operacyjnych jest analogiczna do formy ujęcia narmatywów podstawowych, z tym, że zamiast wielkości błędów występują naddatki na poszczególne rodzaje obróbki. Normatywy naddatków operacyjnych są opracowane z mniejszą dokładnością dla produkcji seryjnej i z dużą dokładnością dla produkcji wielkoseryjnej i masowej, dla ściśle określonych warunków produkcji.

Przykładową formę ujęcia normatywów naddatków operacyjnych przedstawiono w tabl. 6.6.

Przykład: Na podstawie tabl. 6.6 obliczyć półfabrykat w postaci pręta walcowanego dla wału z rys. 6.10.

Dla tego wału wskaźnik wymaganego wzrostu dokładności wynosi

T_pf w klasie 16 ISO 2300 T, w klasie 6 ISO

Wartość wskaźnika K„ wskazuje na konieczność zastosowania 3 operacji: obróbki zgrubnej, kształtującej i wykańczającej.