45617 P1020702

©tfdowfci® mogą >». twnbtói gtotolnr.

IK Smi «»bą,óa tórtój -W* g^ffl «rr 1993: 40). Dv«kun /rńwm**ańMH*|{<» rozwoju opie 7^ , skuteczności takich globalnych programów naukowych w zakrene ustalania granic pojemności planety; a stąd grami, w ja j _ postępować pi7łvh m/wój. Nakłania śł.ę ludność, by swoje zainteresowaniu środowiskiem identyfikowała na tvm globalnym poziomie w sposób przekraczający' jq bardziej lokalne, ucieleśnione i specyficzne kulturowo doświadczenia oraz by odpowiadała na te globalne kwestie indywidualnym działaniem lokalnym.

Pb drugie, dyskurs ten zakłada człowieka jako istotę działającą racjonalnie. Dominujący obraz zrównoważonego rozwoju przedstawia człowieka jako jednostkę działającą „racjonalnie” w reakcji na udostępnioną mu informację. Nieznajomości kwestii środowiskowych można zaradzić dostarczeniem informacji; informacja wzbudzi zainteresowanie, a zainteresowanie przełoży się na zmiany w postawie osobistej i politycznej. Centralne i lokalne dyskursy państwowe, a także dyskursy biznesu i organizacji pozarządowych propagujące „konsumpcjonizm ekologiczny” podkreślają wagę takiej jednostkowej, osobistej odpowiedzialności za zmiany w środowisku (zob. Eden 1993; Myers i Macnaghten 1998).

Po trzecie, zrównoważony rozwój opiera się na optymistycznym modelu osobistej „agencji”, tj. ludzkiego poczucia władności do zmiany własnej sytuacji lub szerszego świata. Dyskurs zakłada, że działaniami człowieka mniej lub bardziej bezpośrednio zawiaduje jego wiedza o kwesuach środowiska i zainteresowanie nimi. Uważa się tu za nieproblematyczne stosunki ludności z państwami, które zapraszają ich do udziału w swoich działaniach na rzecz środowiska, i z biznesem, który zaprasza ich do nabywania swoich „ekologicznych” wyrobów. Jednostki działają po prostu jako „odpowiedzialni” obywatele i konsumenci; o instytucjonalnym kontekście, w którym występuje ich zachowanie, zakłada się milcząco, że jest nieszkodliwy lub nieistotny.

Te trzy przesłanki można czytać jako część nowoczesnej tradycji, zgodnie z którą granice „naturalnych” procesów nauka może wytyczyć bez kłopotu, politykę publiczną i strategie globalnego zarządzania można wywieść z naukowego rozpoznania, a rozpoznanie to może zaangażować i zmobilizować szerszą społeczność - co w sumie prowadzi do naczelnego celu w postaci zrównoważonego rozwoju. Takie przesłanki są nowoczesne, gdyż mówią o świecie,

vhn ikuwnkh ! c'•')* ta »-« ou w | MMlHlł |tfłnlM twwpodan fi |||{ lijfj? I'|M

*|ępU (liunlłY OgiałkW *'tu g<0

l‘.n jednak takie pi a dawki ywbtab m iioici, iwaiywuv (ń\ kv>t\»v jjowkutiiiiuuki

cie w ponowoeiesno-k'; W\ duuł.ic n ,

,.    "'.mu u MUMliiiiLi oilHIH titlrwlh

iwą i polityczną wagy ds skm su ₄,,^ J,

przeprowadzenie dwóch hadan WyiuLi .. it!S    , f

i i . i    * "•►I M U-(tufi I fllttillHIn WrUmii

ny podrosd/iał,

Dyskurs zrównoWatenlft i |>uiklvk,i miiIiIouo

Pi«we kulam,' staralu się <„t»|k\ ,„r „I,,,,.,..............

posir/cgaja i iwumu;j.| \v „m„i _t. ,    ,„„1,,. ,»

_l..miwn,main,u,",,,a, ,aU-u k„„,,._Uw........... „I, ........

podobne rnakęie na |mbl,U|ę |

cobs 1997; projekt finansowała U,»»la I halom,i I nu .u»ł>M> /

Badanie składało się z ehugil h >es|i wypnwłt dz) p/j/|/ iHłtittĄf w badanych grupach; zapoznawaliśmy _Mc i,_im , „|,mu,hm h>‘' />, riami doświadczenia poszczególnych n*óh j / lotnym), rittthfto# lentnymi sposobami rozważania przez mc j lozuiuh-Mlri trfflfcfflH ka (o metodologii zogniskowanego wywiadu mttpnwi fui ofa Ą0tf iMcDonald 1995; Kitzinger 1991, 1995, Kruegri 1991 u filfatpń nej metodologii grupowego wywiadu pogłębionego /nb    “

al 1988a, 1988b, 1995).

Zajmowaliśmy się ośmioma grupami, w kiotyih było po tĄu_t ło osiem nieznających się osób, rcprezcutntywiiyt li dla poj/oi*<«. Lancashire. Uczestników wybrała firma przeprowadzając# tYd&Afflfr rynku. Zogniskowany wywiad grupowy odbył su; w dwb< b ft pod koniec roku 1994. Każda sesja trwała około dwóch gz/dzzo Osiem wspomnianych grup wy glądało następująco;

1    młodzież męska, 17-19 lat, aktualnie na kursach parni*-'/'* o h

2    pierwsze pokolenie Azjatek, status socjoekonomiczny ( 2/t}, wiek 30-40, mieszkanki miast;

3    matki niepracujące zarobkowo, status socjoekonomiczny (,\

IC2, wiek 25-40. każda z co najmniej jednym dzieckiem w widm do pięciu lat;