47063 P1680470

j-st tu prawo do skrócenia kadencji obu izb parlamentu (art. 98 ust. 4). Zważywszy na konstytucyjne ograniczenia w korzystaniu z niego, jest to w istocie zasadniczy instrument konstytucyjny hamujący funkcjonowanie parlamentu, j^ożna podać w wątpliwość trafność przyjętych rozwiązań konstytucyjnych, polegających na wprowadzaniu skrócenia kadencji parlamentu w miejsce insty-jgcji rozwiązania. Instytucja skrócenia kadencji oraz ograniczenie do dwóch przyczyn jej zastosowania (art. 155 ust. 2 i art. 225) niewątpliwie dają Prezydentowi dość ograniczone możliwości równoważenia władzy ustawodawczej, jaszcza w sytuacji gdy parlament utracił zdolność polityczną do efektywnego wykonywania swoich zadań ustrojowych.

Konstytucja zapewnia Prezydentowi RP wpływ na tok i rezultaty działalności prawotwórczej parlamentu. Prezydent realizuje je poprzez prawo inicjatywy ustawodawczej oraz kompetencje związane z podpisaniem i ogłoszeniem ustawy.

W procesie ustawodawczym Prezydent uczestniczy na etapie inicjowania procedury ustawodawczej oraz w fazie promulgacji ustawy. Zasadniczy instrument równoważenia działalności ustawodawczej parlamentu przez Prezydenta zawiera się w jego uprawnieniach związanych z podpisywaniem ustawy. Instytucja promulgacji ustawy uznawana jest w systemie parlamentarnym za klasyczny instrument równoważenia legislatywy przez egzekutywę. Prezydent RP zgodnie żart. 122,podpisując i ogłaszając ustawy, może kontrolować ustawy uchwalone przez Sejm i Senat w dwóch formach: 1) wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie zgodności ustawy z Konstytucją oraz 2) wniosku do Sejmu o ponowne rozpatrzenie ustawy. W świetle Konstytucji są to uprawnienia alternatywne, Prezydent może skorzystać z odmowy podpisania ustawy i w pierwszej kolejności skierować wniosek do Trybunału Konstytucyjnego, jeśli natomiast z takim wnioskiem nie wystąpi, może skorzystać z weta ustawodawczego. Niewątpliwie nowa regulacja konstytucyjna ogranicza, w stosunku do rozwiązań dotychczasowych, możliwości Prezydenta do skorzystania z jednego tylko z przysługujących mu uprawnień kontrolnych wobec parlamentu w procesie promulgacji ustawy. Wymiernym efektem proponowanych rozwiązań w praktyce ustrojowej będzie ograniczenie roli Prezydenta w zakresie hamowania działalności legislacyjnej parlamentu.

W konstytucyjnym modelu rządów, zwłaszcza w sferze relacji między Prezydentem a rządem, zostały zakreślone dla Prezydenta uprawnienia wyznaczające relacje ustrojowe Prezydenta RP i Rady Ministrów w systemie dualistycznej egzekutywy. Uprawnienia te dotyczą: 1) trybu powoływania rządu oraz 2) wpływania na jego politykę i tok pracy. Tryb powoływania rządu i konstytucyjna w tym rola Prezydenta zostały oparte na mechanizmach ustrojowych systemu parlamentarnego. Generalnie konstytucyjnie określona procedura tworzenia rządu realizuje koncepcję zrównoważonego wpływu Prezydenta RP i Sejmu na skład rządu, z tym że w zależności od realizowanej konkretnej procedury rola Prezydenta i Sejmu w powoływaniu rządu jest zróżnicowana.

Konstytucyjny tryb powoływania rządu oparty jest na trzech procedurach.