57-a
ZARYS WIEDZY O TURYSTYCE
psychologiczny każdego pracownika turystyki. Wiele cech jest jednak wspólnych zarówno dla pilota wycieczek, referenta biura podróży, hotelarza czy pracownika punktu informacji turystycznej. Osoba zatrudniona w usługach turystycznych powinna posiadać wysoką kulturę osobistą, być życzliwa, otwarta, komunikatywna, uprzejma, sumienna, empatyczna, opanowana i wrażliwa. Niemal fundamentalną cechą pracownika turystyki powinien być jego autorytet, osobowość, kompetencja i odpowiedzialność. Współodczuwanie i przeżywanie z turystami daje efekty szczególnie w sferze wychowania moralnego.
Pracownik obsługi ruchu turystycznego powinien rozmawiać z klientem, delikatnie zadawać pytania, powinien znać lub domyślać się motywów decyzji klienta. W przypadku obsługi imprez przyjazdowych należy zapoznać się z tradycjami i kulturą kraju emisyjnego. Dobra znajomość nawyków, tradycji i zachowań turystów pozwoli lepiej ich obsłużyć i zachęci do następnych odwiedzin w regionie bądź kraju.
Szczególną uwagę zwracać trzeba na osoby wymagające specjalnej troski, osoby niepełnosprawne, starsze lub z małymi dziećmi.
Kulturę osobistą przyjęło się potocznie określać jako dobre wychowanie. Uwarunkowania sposobu bycia i kultury osobistej są na tyle złożone, iż niemal niemożliwe staje się wskazanie na przyczyny kształtujące postawy. Jest jednak możliwe wyuczenie pewnych nawyków, postaw, które są pożądane w pracy osoby zatrudnionej w turystyce. Niekiedy bywa to sztuczne, ale nawet jeżeli jest to zachowanie jedynie w godzinach pracy, jeśli stwarza sytuacje, kiedy klient jest zadowolony, wydaje się korzystne (Różycki, 2004).
Dobre obyczaje w pracy oparte są na uczynności, życzliwości i wzajemnym szacunku. Dobra atmosfera w stosunkach międzyludzkich, szczególnie w firmach, gdzie zatrudniony jest niewielki zespół, sprawia, że życie staje się prostsze i przyjemniejsze. Precyzyjne opanowanie reguł zachowania sprawi, że pracownik poczuje się pewniej, nie będzie musiał się zastanawiać, jak postąpić w określonej sytuacji. Nie jest to bez znaczenia dla efektywności pracy. Dobrych obyczajów nie można nauczyć się z dnia na dzień, ani nawet na ćwiczeniach i wykładach. Proces ten wymaga czasu. Często nasze postępowanie determinowane jest przez wiele czynników społecznych. Jego korzeni dopatrywać się można w wychowaniu od najmłodszych lat życia, wielką rolę odgrywa zawsze rodzina. W okresie późniejszym wpływ ma środowisko rówieśników i szkoła oraz coraz częściej, z każdym rokiem bardziej dostępne media. Dobrych obyczajów można się nauczyć, obcując z ludźmi. Dlatego tak ważnym jest środowisko, w którym się przebywa, kształtuje postawy i nawyki. W przypadku ewentualnych braków istotna jest praca nad sobą, zainteresowanie i dobra wola osiągnięcia pożądanego poziomu.
Sama wiedza i znajomość zasad odpowiedniego zachowania nie wystarczą, jeśli u ich podstaw nie leży troska o drugiego człowieka. Jest to istotne szczególnie u progu nowego tysiąclecia, w okresie dynamicznych zmian, rozwoju i pogoni za dobrami materialnymi. Dlatego tak ważne, w ciągle rosnącej konkurencji na rynkach turystycznych, jest zachowanie taktu i dobrych obyczajów na wszystkich płaszczyznach życia.
Na świecie istnieje wiele różnego rodzaju kodeksów etycznych. Są one zróżnicowane, pisane w oparciu o różne wartości i w różnych uwarunkowaniach. Część z nich poszukuje źródła etyki w objawieniu Boga, inne wyłącznie w oparciu o glos rozumu i historii. Wśród tych, które odwołują się do źródeł religijnych, występują także znaczne różnice. Buddyzm i hinduizm zakładają poprawę życia w innych wcieleniach, islam wiąże postępowanie etyczne w kontekście życia społecznego i politycznego (Przecławski, 1997, str. 19-20). Mimo wielu różnic istnieje w sferze etyki wiele podobieństw. Zasady etyczne w wielu religiach odnoszą się nie tylko do zachowań zewnętrznych, ale także do myśli, pragnień i uczuć. Zasady te najlepiej oddaje