318 Higiena t dobrostan zwierząt gospodarskich
Z rac i i utraly zdolności antaeonistycznych składowanie kompostu
wamosci aroonousuojow w uuzym stopniu zaiezy oo icmpcraiury wancj w pryzmie kompostowej. E. coli 0157 w kompostowanych osadaęj, pościekowych w okresie letnim przeżywała od 22 do 51 dni, natomiast * okresie jesiennym, przy braku fazy termofilnej, przcżywalność wahała się od 86 do 200 dni. Obumieranie mikroorganizmów nic zachodzi równomier. nic w całej kompostowanej pryzmie. W zależności od stopnia dystrybucji doprowadzonego powietrza - nic we wszystkich punktach pryzmy rozwija się faza termofilna. W kompostowanym osadzie ściekowym przeżywali^ pałeczek Salmonella wynosiła 30,9 dni w środkowej części pryzmy do 8| g dni w warstwie dolnej. Podobna zależność dotyczyła tempa eliminacji jaj Ascaris. W warstwie środkowej jaja były inwazyjne do 9 dni, w warstwach zewnętrznych do 70 dni (Paluszak i wsp. 2003).
Zalety procesu kompostowania*.
• redukcja ilości lub całkowita eliminacja patogenów występujących w nawozach organicznych
• stabilizacja substancji organicznej
• redukcja objętości biomasy i zmniejszenie jej wilgotności
• zmniejszenie uciążliwości odorowej
• pozyskanie dobrego kondycjonera gleby.
Wady kompostowania*.
• proces wymaga podwyższonej temperatury i dobrego napowietrzenia
• często wymagany dodatek substancji poprawiającej strukturę i zawierającej węgiel
• relatywnie długi proces od 3 do kilkunastu tygodni
• potrzeba dużej powierzchni składowania
• duże nakłady inwestycyjne.
Polega na wprowadzeniu do gnojowicy jonów Cu‘ł poprzez elektroli-
zę (Muller, 1985). Do zbiornika z gnojowicą wprowadza się dwie elektrody miedziane, do których doprowadza się prąd stały o napięciu 20 V. W odstępach 5-10-minutowych zmienia się bieguny elektryczne. W układzie
#n0ść zapachów. Jednak zastosowanie tej metody na skałę przemysłową (]h,nioby doprowadzić do nadmiernego obciążenia środowiska jonami miedzi-
czym działaniem jonów Cu ‘‘ na przemianę materii poszczególnych gatun-
W gnojowicy poddanej procesowi oligolizy bakterie takie jak: £ coli i Salmonella podlegają inaktywacji (Spindler. 1988), natomiast ogólna liczba bakterii nic podlega większym zmianom. Spowodowane jest to wybiór-
ków bakterii. Bakterie G(-) reagują o wiele wyraźniej na oligolizę niż G(+).
Efekt metody zależy od: rodzaju gnojowicy, natężenia prądu, rodzaju stosowanych elektrod, czasu oddziaływania, temperatury i pH (korzystny wpływ wyższej temperatury i odczynu) oraz niskiej zawartości substancji czynnych. Sam przepływ prądu nie jest czynnikiem bakteriobójczym. Jony miedzi w łańcuchu oddechowym blokują grupy SH doprowadzając do blokady przemiany materii i śmierci bakterii.
Oligoliza wpływa korzystnie na zapach gnojowicy. W oparciu o pomiary olfaktometryczne stwierdzono w gnojowicy bydlęcej spadek emisji odorów o 43%, natomiast w świńskiej o 77%. Redukcja zawartości siarkowodoru może wynosić nawet 97%, natomiast nie zmniejsza się emisja lotnych kwasów tłuszczowych i fenoli (Spindler, 1988).
8.3.6. Dezynfekcja chemiczna gnojowicy
Przy odkażaniu chemicznym gnojowicy należy pamiętać o przestrzeganiu następujących zasad:
• stosowaniu chemicznej dezynfekcji tylko w przypadku wybuchu chorób zakaźnych zwalczanych z urzędu
usunięciu zwierząt z budynku, jeśli prowadzi się dezynfekcję w pomieszczeniu inwentarskim (duża emisja amoniaku i siarkowodoru)