55407 PB250069

ważną, aby dane uczniowi napomnienie było utrzymane w tonie spokojnym i rzeczowym, a więc bez cienia sarkazmu i wyniosłości czy moralizatorskiego lub mentorskiego tonu. W ten sposób apeluje się do ambicji ucznia, nie uwłaczając jego godności osobistej.

Tak więc technika słownego upomnienia nie ma nic wspólnego z robieniem dzieciom i młodzieży gorzkich wymówek przy lada okazji i z błahych powodów (por. H. Gehrig, M. Geppert, 1975). Nie jest też równoznaczna z publicznym napomnieniem, które — co wykazały badania —jest uważane za szkodliwe (por. J. R. Gentile i in., 1973;

C. H. Madsen i in., 1968; K. D. 0’Leary, W. C. Becker, 1968). Zaleca się zatem, aby upominano głównie w tonie nader łagodnym i serdecznym, a niekiedy nawet błagalnym lub żartobliwym. Niemałą rolę odgrywa przy tym modulacja głosu. Ta sama treść bowiem w odbiorze nabiera często innego znaczenia w zależności od wysokości, siły i barwy głosu. Niestety, technika słownego napomnienia w powyższym jej rozumieniu nie doczekała się dotąd wystarczającej weryfikacji naukowej.

Technika

potrą

conych

punktów

Technika potrąconych punktów jest równoznaczna z przydzieleniem dziewczynie lub chłopcu określonej liczby punktów (np. w granicach 25, 50, 100), które można utracić w wyniku niewłaściwych zachowań. Całkowita ich utrata pociąga za sobą przykre dla wychowanka lub ucznia następstwa. Na przykład mogą oni się spotkać z odmową udziału w wycieczce lub imprezie szkolnej albo z zakazem korzystania z różnych innych udogodnień czy atrakcji. Tego rodzaju kara może być jednak zastosowana nie później niż w ciągu 24-48 godzin, od chwili utraty otrzymanych punktów.

Zastosowanie techniki potrąconych punktów odbywa się na ogół w dwóch etapach. W pierwszym umawiamy się z poszczególnymi dziećmi lub młodzieżą co do warunków zatrzymania lub utraty przydzielonych punktów oraz następstw, jakie może to za sobą pociągnąć. Przede wszystkim określa się liczbę punktów, jakie można utracić z powodu niespełnionych oczekiwań wychowawcy czy nauczyciela, a także czas, w jakim nie powinno się dopuścić do utraty otrzymanych punktów. W drugim zaś etapie następuje przestrzeganie, sprawdzanie i egzekwowanie uprzednio ustalonych warunków.

Mankamentem techniki potrąconych punktów jest zwłaszcza to, że skazuje ona wychowawcę czy nauczyciela na bezradność w postępowaniu pedagogicznym wówczas, gdy chłopiec lub dziewczyna w krótkim czasie tracą wszystkie przydzielone im punkty, albo też gdy jest ina wszystko jedno, czyje zachowają, czy utracą. Dlatego jednocześnie się zaleca, aby nie szczędzić pochwał pod ich adresem i dać im więk-