332 ARTYKUŁY
Problemami dla BS przejmującej dane Przewodnika Bibliograficznego było:
— dostosowanie zawartości rekordu, tj. wybranie elementów opisu obowiązkowych dla drugiego stopnia szczegółowości i niezbędnych w systemie informacyjnym BS elementów stopnia trzeciego (głównie tytułów równoległych), a także danych zakodowanych i niezbędnych elementów formalnych, takich jak pole źródła opisu zawierające rocznik i numer pozycji PB, pole sposobu pozyskania rekordu, pola danych bibliotecznych BS — puste, ale gotowe do wypełnienia, co oszczędzi czas przy wprowadzaniu informacji bibliotecznych po konwersji;
— dostosowanie struktury rekordu MARC BN do SAFO BS, co w szczególności dotyczy sposobu podawania informacji zakodowanych, budowy strefy 1 i 6 opisu bibliograficznego, wykorzystania systemu liczników wystąpienia pól MARC BN oraz rozłożenia na pojedyncze rekordy SAFO wielopoziomowych rekordów opisu dokumentów wielotomowych Przewodnika Bibliograficznego;
— przełożenie systemu oznaczników zawartości MARC BN na system SAFO BS, co często zupełnie niesłusznie jest uważane za jedyną i wystarczającą czynność dla osiągnięcia konwersji formatów. Główne różnice systemu oznaczników zawartości SAFO BS w stosunku do MARC BN to: brak niepowtarzalnych pól stałej długości w rekordzie i wskaźników w strukturze pola, odmienne stosowanie specjalnych podpól (oznaczonych cyframi), brak liczników wystąpienia pola w rekordzie (w SAFO BS nie oznacza się opisów wielopoziomowych), odmienny system oznaczania danych strefy 1 i 6 opisu bibliograficznego oraz haseł przedmiotowych. Różnice te w znacznej części związane są z odmiennością podstawowej struktury przyjętej dla tych formatów: w wypadku MARC BN jest to powstały w drugiej połowie lat sześćdziesiątych LC MARC, dla SAFO BS — UNIMARC, format o 20 lat młodszy. Pozostałe różnice wiążą się z przeznaczeniem tych formatów (dla Biblioteki Narodowej i Sejmowej) oraz czasem ich powstania — zupełnie inny etap rozwoju zastosowań metod automatycznych w pracy bibliotek.
Problemy te należało rozwiązać na etapie założeń programu konwersji.
ZAŁOŻENIA PROGRAMU KONWERSJI
Założenia zostały przygotowane początkowo w postaci tablic przejścia, ujmujących tak wybór elementów, jak i zmiany struktury i systemu oznaczników rekordu. W miarę analizowania przykładów przekonwertowanych próbnie rekordów, założenia uściślono i udoskonalono, aż do osiągnięcia zadowalającego wyniku. Praca ta, pominąwszy przerwy, trwała ok. 3 miesięcy. W jej wyniku — obok programu konwersji MARC BN — SAFO BS, powstały także w MAK-u tablice elementów i danych MARC BN uwzględniające jego specyficzną strukturę i system oznaczników, co może być przydatne w programach konwersji do innych formatów.
Na wybranych przykładach postaramy się przedstawić istotne z naszego punktu widzenia problemy wiążące się ze staraniami o uzyskanie pełnej (tj. bez