IMG 91

\

160_Polityka gospodarcza

Oddzielny problem dla środowiska stanowi wprowadzenie GMO, ponieważ ich długoterminowy wpływ na dotychczasowe gatunki nic jest wystarczająco zbadany. Państwo musi kierować się zasadami przezorno* ści i ostrożności, mając jednocześnie na względzie, że brak możliwości stosowania GMO może obniżać konkurencyjność polskiego rolnictwa czy bioenergetyki.

Racjonalna gospodarka leśna powinna kierować się ochroną po* wierzchni zalesionych, modyfikacją struktury lasów w celu zapewnienia ich odporności na zagrożenia biologiczne i chemiczne. Ponadto problemem jest ochrona siedlisk cennych przyrodniczo roślin i zwierząt. Dlatego zadaniem państwa jest zapewnienie racjonalnego wykorzystania zasobów leśnych przez pożądane kształtowanie struktury: terytorialnej zalesienia, gatunkowej i wiekowej dla zapewnienia różnorodności biologicznej.

Ochrona i gospodarowanie zasobami wodnymi dotyczy racjonalności wykorzystania zasobów, które w Polsce określane są jako nicwiel-kie. Podstawowe problemy w tym obszarze obejmują: zatrzymanie wód opadowych, meliorację, zbiorniki retencyjne, ochronę przeciwpowodziową, racjonalizację wykorzystania zasobów wód podziemnych. Zadaniem państwa w tym zakresie jest prowadzenie takiej polityki, aby zabezpieczyć gospodarkę narodową i społeczeństwo przed brakiem wody.

Ochrona powierzchni ziemi dotyczy przede wszystkim zapobie- I gania erozji gruntów przeznaczonych dla rolnictwa i leśnictwa. Ponadto | niezbędne jest zabezpieczenie gleb przed degradacją wynikającą z dzia- I łalności człowieka (np. stosowania szkodliwych substancji w rolnictwie, I zanieczyszczeń przemysłowych). Ważnym problemem jest również rekul- I tywacja terenów zdegradowanych i zdewastowanych (np. odpadami z ko- I palni czy elektrowni).

Racjonalne wykorzystanie zasobów geologicznych dotyczy ochro- I ny zasobów kopalin oraz innych zasobów geologicznych (np. wód ter-malnych). Dlatego państwo bierze na siebie obowiązek regulacji dostępu do zasobów i ich eksploatacji, żeby zapewnić oszczędne ich wykorzystywanie. Zadaniem państwa jest nie tylko nadzór nad eksploatacją zasobów wykorzystywanych przez podmioty, które uzyskały na to koncesję, ale również eliminacja podmiotów, które działają bezprawnie.

Wpływ stanu środowiska na zdrowie i życie ludzi jest ważnym problemem polityki ochrony środowiska. Państwo jako podmiot reprezen-

tujący ogół jego obywateli jest w stanic zmuszać podmioty gospodarcze do zachowań redukujących negatywny wpływ działalności produkcyjnej i innej na zdrowie i życie ludzi. Dotyczy to efektów towarzyszących działalności gospodarczej stale, jak również sytuacji awaryjnych.

Jakość powietrza to problem polityki ochrony środowiska większości państw rozwiniętych i rozwijających się. Państwo jest odpowiedzialne za funkcjonowanie podmiotów gospodarczych, w tym całych branż, które powodują skutki odczuwalne w skali lokalnej, ogólnokrajowej, a także globalnej. Zadaniem państwa jest dążenie do ograniczenia gazów szkodliwych dla środowiska, a zwłaszcza powodujących efekt cieplarniany, oraz współpraca międzynarodowa w tym zakresie. Szczególnego znaczenia nabierają tu zagadnienia związane z regulacją energetyki i cen energii, transportu, przemysłu.

Ochrona wód powierzchniowych dętyczy głównie stanu rzek, jezior i Morza Bałtyckiego. Eliminacja negatywnego wpływu polega przede wszystkim na budowie oczyszczalni ścieków dla miast i wsi. Pomiędzy rokiem 1990 a 2006 nastąpiła znacząca poprawa stopnia oczyszczania ścieków w Polsce (tabela 4.1).

Tabela 4.1

Stopień oczyszczenia ścieków komunalnych w Polsce w 1990 i 2006 roku

Rodzaj oczyszczenia	1990	2006
Oczyszczone biologicznie lub chemicznie	32%	65%
Oczyszczone mechanicznie	35%	27%
Nieoczyszczonc	33%	8%

Źródło: Ministerstwo Środowiska.

Gospodarka odpadami jest jednym z trudniejszych obszarów, osiąganie założonych celów przebiega tu bardzo powolnie. Polska nie posiada sprawnego systemu segregacji odpadów komunalnych. W wyniku tego nie ma również systemu odzysku odpadów. 91% odpadów trafia na składowiska.

W zakresie odpadów przemysłowych 23,6% jest deponowane na składowiskach. Odpady przemysłowe są pod szczególną kontrolą służb