8476758621

334 ARTYKUŁY

Najważniejsze dla sukcesu konwersji jest rozwiązanie — na poziomie założeń i w programie — problemu odmienności struktury rekordu konwertowanych formatów.

MARC BN — w przeciwieństwie do SAFO BS — jest przystosowany do oznaczania rekordów wielopoziomowych, które dla potrzeb BS muszą być rozłożone w wyniku konwersji na osobne, pojedyncze rekordy poszczególnych tomów, zawierające także wspólne elementy opisu wydawnictwa wielotomowego. Operacja ta, jak i większość omówionych poniżej pozostałych zmian struktury rekordu MARC BN, była teoretycznie możliwa i została z sukcesem wykonana praktycznie wyłącznie dzięki „pluskwom”, jak chętni krytycy określali podpola „z”, zawierające w rekordzie MARC BN liczniki kolejności wystąpień pól o tych samych etykietach. I tak — zgodnie z założeniami przygotowanymi w BS — rekord wielopoziomowy (tj. zawierający wartość „2” w podpolu „b” pola 002), w którym występują cztery poziomy opisu (cztery „komplety” pól 2—■), oznaczane w podpolach „z” jako „0”, „1”, „2” i „3”

—    powinien być rozłożony na trzy odrębne rekordy: do pierwszego z nich należy przejąć pola oznaczone w podpolach „z” jako „0” i „1”, do drugiego

—    „0” i „2”, do trzeciego — „0” i „3”. Elementy z tych pól nie zawierających podpola „z” należy powtórzyć w każdym z rozdzielonych rekordów. Pierwszy rok wydania (zawartość podpola „d” pola 210 oznaczonego w podpolu „z” jako „0”) — pominąć, jako zbędny w osobnych rekordach tomów, zawierających ich własne daty wydania.

Charakterystyczna struktura strefy 1. opisu bibliograficznego w MARC BN, polegająca na rozdzieleniu w osobnych, powtarzalnych polach danych tytułowych oraz oznaczenia odpowiedzialności (co dobrze służy edycji rekordów zawierających opisy prac współwydanych bez tytułu wspólnego i wszystkim opisom trzeciego stopnia szczegółowości zawierającym elementy równoległe, przejmowane do zbiorów wyszukiwawczych), przy konwersji musi być zamieniona na inną parę pól strefy 1, właściwą SAFO BS: powtarzalne i o identycznej strukturze pola 200 i — dla prac współwydanych następnych autorów — 202, zawierające dane strefy 1, dla opisywanej książki jednotomowej, tomu bez własnego tytułu lub o tytule zależnym od tytułu całości, a także prac współwydanych jednego lub kilku autorów.

Kolejnym punktem zmian struktury rekordu jest strefa 6, gdzie polega to głównie na sprowadzeniu pól serii głównej i podserii MARC BN do pola serii lub podserii w strefie 6 SAFO BS (zgodnie z nowelizacją normy opisu bibliograficznego) oraz serii głównej w strefie uwag (w SAFO BS sformalizowanych).

I wreszcie istotnym zmianom strukturalnym poddany został w programie konwersji obszar formatu przeznaczony na hasła przedmiotowe. Pole 600 MARC BN rozdzielono na kilka pól, zależnie od rodzaju tematu, co pozwala na sprawniejsze prowadzenie w systemie ALEPH kontroli wszelkich tematów jednostkowych.

Jako zmianę struktury traktować należy także utworzenie przez program konwersji pól nie występujących w MARC BN, a potrzebnych w systemie