8476758601

316 ARTYKUŁY

—    wyszukanie wyłącznie dokumentów spełniających dane kryterium.

Efektywne wyszukiwanie zapewniają przede wszystkim narzędzia wyszukiwania zawarte w oprogramowaniu i jakość danych wprowadzonych do bazy. Te dwa czynniki tworzą system, o wartości którego decyduje najsłabsze ogniwo. Wprowadzenie danych złej jakości degraduje systemy najnowszej generacji do poziomu systemów pierwszej generacji. Dane uzyskane w ramach retrospektywnej konwersji powinny być tej samej jakości co dane wprowadzane w ramach opracowania wpływu bieżącego i tworzyć z nimi spójną całość.

Podstawowymi czynnikami wyszukiwania w katalogach są hasła. Efektywność wyszukiwania za pomocą haseł zależy od:

—    właściwego stosowania haseł,

—    stopnia ujednolicenia haseł,

—    obsługi powiązań wzajemnych między hasłami,

—    obsługi powiązań między hasłami i ich synonimami.

Narzędziem ułatwiającym efektywne wyszukiwanie za pomocą haseł są

kartoteki haseł wzorcowych (khw). W stosunku do tych kartotek możliwe są dwa podejścia: albo stosuje się khw konsekwentnie, albo można nie stosować ich wcale (skutek częściowego stosowania khw jest równoważny nie stosowaniu ich wcale). Konsekwentne stosowanie khw oznacza nie tylko tworzenie rekordów khw dla wszystkich haseł rekordu bibliograficznego, ale również zakłada określoną kolejność wprowadzania danych. Rekordy khw odpowiadające danemu rekordowi bibliograficznemu muszą być utworzone przed jego wprowadzeniem do bazy. Odwrotna kolejność czynności nieuchronnie prowadzi do występowania w katalogu Online haseł spoza khw, a w konsekwencji do niespójności danych i szumu informacyjnego.

Koszty i czas niezbędny do utworzenia baz danych katalogowych przekraczają możliwości jednej biblioteki. Zadanie może ułatwić współpraca bibliotek pozwalająca na wyeliminowanie wielokrotnego opracowania tych samych dokumentów. Kooperatywne prowadzenie baz danych wymaga konsekwentnego stosowania wspólnych khw oraz jednolitych zasad tworzenia rekordów bibliograficznych. Umożliwi to nie tylko wymianę danych, ale również efektywne wyszukiwanie w rozproszonych bazach różnych bibliotek.

KATALOG ONLINE BUW I WSPÓLNA KARTOTEKA HASEŁ WZORCOWYCH

W prezentowanym omówieniu ograniczono się tylko do spraw związanych ze sporządzaniem rekordów bibliograficznych oraz rekordów haseł formalnych (tzn. haseł opisu bibliograficznego i tytułów ujednoliconych serii), uznając te sprawy za istotne dla dalszych rozważań dotyczących wspólnego katalogu jako źródła zasilania katalogów Online poszczególnych bibliotek (pominięto zatem zagadnienia kartoteki wzorcowej haseł przedmiotowych).

W prowadzonym od stycznia 1994 r. katalogu Online BUW wszystkie hasła występujące w rekordach bibliograficznych pochodzą z rekordów khw kopiowanych w miarę potrzeby ze wspólnej kartoteki haseł wzorcowych (wkhw).