5895614125

208 ARTYKUŁY

łów przekazywania dokumentów. Przy pracach nad nowymi technologiami bierze się pod uwagę również aspekt społeczny i ekonomiczny całego przedsięwzięcia pod kątem jego opłacalności.

Użytkownik mając do dyspozycji takie źródła informacji jak serwery plików, bazy danych dostępne w sieci czy biblioteki cyfrowe, będzie zdany na własne umiejętności korzystania z nich. Efektywne korzystanie z zasobów bibliotek cyfrowych będzie wymagać od użytkownika umiejętności nawigowania po systemie i znajomości narzędzi do wyszukiwania, poszerzania lub zawężania, czyli ogólnie mówiąc obróbki wyszukanej informacji. Z opanowaniem tych umiejętności wiąże się konieczność stałego dokształcania i śledzenia na bieżąco nowych rozwiązań.

Każdy, kto ma doświadczenia z pracą w sieci wie jak często, niemal codziennie, jest zaskakiwany przez zmiany oprogramowania. Rynek komputerowy stał się obecnie najbardziej dochodowym interesem, w związku z czym firmy prześcigają się w nowych propozycjach i walce o klienta. Biorąc to pod uwagę, opracowuje się projekty mające na celu pomoc potencjalnym użytkownikom w poruszaniu się w ogromnej ilości informacji dostarczanych przez biblioteki cyfrowe. Taką rolę pełnią działające już w sieci Internet programy wyszukujące, tzw. searchery (Magellan, Lycos, Yahoo, Excite), które w dużej mierze wyręczają użytkownika w prowadzeniu poszukiwań. Obsługują one jednak wybrane obszary sieci i wykazują pewną specjalizację (naukowe, komercyjne, rozrywkowe). Obecnie trwają intensywne prace nad nowym narzędziem do wyszukiwania — samodzielnymi programami przeszukującymi — nazwanym roboczo „intelligent agent”, które będzie używane przy prowadzeniu poszukiwań we wszystkich dostępnych w sieci bazach. Zakłada się możliwość głosowego zadawania poleceń (przy wbudowanym mikrofonie).

Na obecnym etapie świadomości informacyjnej użytkowników — zwłaszcza w krajach, gdzie komputeryzacja jest na etapie rozwoju — większość ich będzie zdana na pomoc wykwalifikowanych pracowników bibliotek. Stwarza to ogromną szansę dla bibliotek i bibliotekarzy utrzymania prestiżu i racji bytu tego zawodu “. W związku z tym występuje konieczność dostosowania programów kształcenia przyszłych pracowników bibliotek do nowych zadań oraz wprowadzenia w bibliotekach zmian organizacyjnych, przewidujących określony czas na niezbędne dokształcanie się.

Wzrosną również wymagania sprzętowe, ponieważ dla pełnego wykorzystania nowego systemu potrzebny będzie sprzęt nowej generacji, z wbudowanymi kartami graficznymi, dźwiękowymi, mikrofonem itp.

Multimedialne biblioteki cyfrowe staną się prawdopodobnie w nadchodzących latach najpowszechniej wykorzystywanym zastosowaniem sieci informacyjnej. Zakłada się, że system ten będzie dostarczał dla wszystkich rodzajów użytkowników wszelkiej potrzebnej im informacji, w formie łatwej do wyszukiwania, szybkiej i zrozumiałej. Czy uda się w praktyce zrealizować te hasła,

¹¹ D. Slockcn Librarians and Internet. "Journal of Librarianship and Information Science" 1994 Vol. 26 do. 3 s. 117-119.