57094 Pict0030 (7)

Podstawy

Model ARZ-3

Schemat modułu ARZ-3 jest przedstawiony na rysunku 15. Jest to chyba najprostszy układ, jaki można wymyślić do tego typu regulacji. Jest jednocześnie bardzo stabilny temperaturowo, bo nie ma na wejściu żadnych tranzystorów. Diody Dl i D2 są ogranicznikami amplitudy i jednocześnie zabezpieczają komparatory przed ujemną półfalą czujnika. Potencjometr PI jest, tak jak w module ARZ-2, ręcznym korektorem nachylenia krzywej az, ale tu jest trochę regulacja nieliniowa i lepszy byłby przełącznik. Rezystor R8 służy

Rys. 16. Płytka drukowana do modelu ARZ-3 z rys. 15

do „przesuwania” wstępnego charakterystyki az w kierunku pionowym (góra - dół). Rezystor R5 służy do korekcji czułości modułu, która powinna wynosić 0.25V. Ustawianie prądu impulsowego Im korygujemy rezystorem Rl7, a jeśli będzie niewystarczająca, to także R20. Stabilizator scalony typu 7806, tak samo jak w ARZ-2, jest zabezpieczony przed przepięciami i tak samo zmieniamy niektóre elementy, dostosowując moduł do zasilania napięciem 6V. Jako U2A i U2B najlepszy będzie podwójny wzmacniacz operacyjny typu TLC272, ale może być i LM358. chociaż jest nieco wolniejszy od TLC272, w tym zastosowaniu nie ma to praktycznie znaczenia. Komparator U2A ma dodatnie sprzężenie zwrotne typu „okienkowego” z histerezą ok. 0,l V i jest ono realizowane rezystorem RH. Natomiast komparator U2B (który jest regulatorem kąta zapłonu) lepiej pracuje z pojemnościowym, dodatnim sprzężeniem zwrotnym, realizowanym za pomocą elementów C4 i Rl3. Tu histerezy nie da się zmierzyć metodami statycznymi, a elementy C4 i R13 zostały dobrane „na oscyloskopie”. Przy powolnym przekraczaniu progu regulatora, moduł może zachowywać się jak generator małej częstotliwości. W obu modelach trzeba się licyć z potrzebą zmiany kondensatora C2 w trakcie strojenia dynamicznego, poza tym powinny to być egzemplarze w miarę dobrze sprawdzone pod względem rzeczywistej pojemności, bo zdarzają się niesprawne, a kondensator ten ma znaczący wpływ na pracę urządzenia.

Płytka pokazana na rysunku 16 ma takie same wymiary jak w poprzednim modelu. Jeśli nie nada się do posiadanej obudowy, to można oczywiście zaprojektować inną, trzeba tylko uważać, aby nie „mieszać” prądów wyjściowych (przy rezystorze R20) z wejściowymi, czyli przewód masy należy dołączyć blisko rezystora R20. Sam rezystor R20 trzeba solidnie wlutować i nieco podnieść, tak aby nie dotykał do płytki. Nie ma przeciwwskazań, aby układy scalone montować na podstawkach. Trzeba uważać na kostkę TLC272, bo wykonana jest w technologii CMOS.

Stefan Roguski

Ciąg dalszy w następnym numerze EdW.

Wykaz elementów modułu ARZ-3 z rysunku 15

Rezystory

R1..............................27kft

R2, R9...........................33kO

R3,R4,R8*,R17*....................10kQ

R5..............................36kQ

R6..............................5600

R7.R10...........................22kO

R11 ............................ 620kO

R12.R15.........................5,1 kO

R13.............................62kQ

R14..............................220

R16..........................3300/1W

R18.............................4700

R19..............................330

R20 (drutowy).....................0,080

P1 (liniowy).......................10kO

Kondensatory

C1..............................470pF

C2,C5............................47nF

C3..............................100nF

C4...............................22nF

C6...........................1 jiF/250V

Półprzewodniki

U1............................... 7806

U2.....................TLC272 (LM358)

T1,T2................BC337, BC338/25-40

T3......................BU931ZP (ZPFI)

D1,D2..........dioda Zenera 12V/0,4...0,5W

D3...........dioda Zenera 20...27V/1,3...3W

D4...................BA157...9 (1N4002)

D5.....dioda Schottky’ego (np. BAT43, BAT48)

REKLAMA

CD-EdW/C

Zawartość Elektroniki dla Wszystkich

rocznik; 1996, 1997,2001,7002

Płytki drukowane

1996-2003

Zawartość Elektroniki dla Wszystkich roczniki 1998. 1999. 2000

Płytki drukowane 1996 •: 2000

7 roczników Elektroniki dla Wszystkich na dwóch płytach CD wzory płytek drukowanych z ostatnich ośmiu lat

CD-EdW/B

roczniki 1998, 1999, 2000; Cena: 55 zł

Cena dla Prenumeratorów EdW:

7,90 zł CD-EdW/C

roczniki 1996, 1997, 2001, 2002; Cena: 62 zł

Cena dla Prenumeratorów EdW:

8,90

Detaliczna sprzedaż wysyłkowa Zamówienia przyjmuje Dział Handlowy AVT 01-939 Warszawa ul. Burleska 9, tel. [phone], fax [phone] e-mail: [e-mail] pi. www.sklepavt.com pi

26 Wrzesień 2004 Elektronika dla Wszystkich