Schemat najprostszego rurowego wymiennika ciepła przedstawiono na rysunku 5.5. W kadłubie 1 osadzony jest pęk rurek 4 zamocowanych w ścianach sitowych 3. Kadłub wymiennika zamknięty jest z obu stron pokrywami 2, w których znajdują się króćce doprowadzenia i odprowadzenia czynnika prze-pływającego przez rurki. W kadłubie natomiast umieszczono króćce doprowadzenia i odprowadzenia czynnika omywającego rurki.
Rys. 5.5. Schemat wymiennika depta;
1 — kadłub, 2 — pokrywa, 3 — ściana sitowa, 4 — rury
Czynnik może przepływać przez rurki wymiennika jednym, dwoma lub większą liczbą strumieni i są to wówczas jedno-, dwu- lub trójprzepływowe wymienniki ciepła. W wymiennikach wieloprzepływowych dokonuje się zmiana kierunku przepływu mająca na celu polepszenie warunków wymiany ciepła lub zmniejszenie długości wymiennika. Polepszenie warunków wymiany ciepła uzyskuje się, np. w dwuprzepływowym wymienniku w stosunku do jedno-przepływowego, o takich samych wymiarach i identycznej liczbie rurek, wskutek zwiększenia prędkości przepływu czynnika przez rurki. Wymaganą liczbę przepływów cieczy osiąga się przez odpowiednią konstrukcję pokryw (stosowanie specjalnych przegród dzielących rurki wymiennika na odpowiednie pęczki).
Przykłady wymienników ciepła o różnej liczbie przepływów przedstawione są schematycznie na rysunku 5.6. W praktycznych rozwiązaniach stosuje się wymienniki od jedno- do czteroprzepływowych, z tym, że większą liczbę przepływów spotyka się w urządzeniach o znacznych wymiarach.
Przepływ czynnika omywającego rurki wymiennika ciepła może być również regulowany za pomocą odpowiednich przegród. Regulacja dotyczy zarówno kierunku jak i rodzaju oraz prędkości przepływu, w celu uzyskania możliwie jak najkorzystniejszej wymiany ciepła.
Na rysunku 5.7 przedstawiono kilka schematów przepływu czynnika między rurkami prostego wymiennika rurowego. Rysunki 5.7a oraz 5.7b obrazują rozwiązanie z przegrodami poprzecznymi, przy czym pierwszy z nich przedstawia przegrody typu współśrodkowego, które powodują, że czynnik
16