72
Wskaźnik głębokości piersi (głębokosciowo-wzroslowy)
głębokość klatki piersiowej • 100 wysokość w kłębie
Im wskaźnik jest większy, tym pojemniejsza jest klatka piersiowa i zwierzęta mają sto sunkowo krótsze nogi.
Wskaźnik kościstości
obwód nadpęcia-100 wysokość w kłębie
Wskaźnik przebudowania
wysokość w krzyżu • 100 wysokość w kłębie
1 Posługując się nomenklaturą zootechniczną opisz poszczególne części ciała krowy i buhaja
2 Omów podstawowe typy użytkowe bydła.
3 Dokonaj szczegółowej charakterystyki budowy kombinowanego mięsno - mlecznego typu użytkowego
4 Jaki jest cel oraz metody identyfikacji bydła?
5 Omów metody oznaczania wieku u bydła
6. Omów metody ustalania masy ciała u bydła
7. Oblicz metodą Presslera masę ciała krowy jeżeli znajdowała się w kondyqi średniej, a wymiary jej wynosiły obwód skośny klatki piersiowej - 208 cm i obwód tułowia 390 cm.
8 Omów cel i znaczenie oceny pokroju bydła.
9 Przedstaw wpływ budowy zewnętrznej na użytkowość mleczną i mięsną bydła.
10. Dokonaj oceny punktowej pokroju krowy.
11. Wykonaj najważniejsze pomiary łaską zoometryczną. cyrklem i taśmą 12 Cel oraz metody obliczania indeksów budowy
Prawidłowy przebieg rozrodu ma duże znaczenie praktyczne, ponieważ warunkuje poziom i efektywność produkcji mleka i mięsa wołowego Obniżona płodność zmniej sza liczbę potomstwa do reprodukcji, osłabiając ostrość selekqi Szacuje się, ze każdy dzień wydłużenia okresu międzywycieleniowego powyżej 365 dni, obniża wydajność mleka od krowy o około 5 kg Cechy płodności zależą głównie od czynników środowisko wych. gdyż ich współczynniki odziedziczalności są niskie (h2=0 1). Obniżenie wartości wskaźników i mierników płodności sygnalizuje błędy w żywieniu, utrzymaniu, pielęgna qi użytkowaniu, higienie, technice rozrodu (w kryciu naturalnym czy inseminacji), jakości nasienia czy dozorze zootechnicznym
□o układu rozrodczego krowy należą srom. przedsionek pochwy, pochwa macica (posiadająca dwa rogi maciczne), jajowody - lewy i prawy
Hyc 79. Narządy rozrodcze kiowy
1-srom, 2-pocfiwa, 3-s/yjka macicy. 4-ióg macicy. 5-jajowód, ©-jajnik. 7-pęcherz moczowy 8-ccwka moczowa.
Narządy rozrodcze krowy przedstawiono schematycznie na ryc 79
Dojrzałość płciową jałowice osiągają wówczas, gdy ich jajniki zdolne są do wytwarzania dojrzałych gamet - komórek jajowych Pierwsze objawy rui występują juz w 6 miesiącu życia, a więc znacznie wcześniej przed osiągnięciem dojrzałości rozpłodowej oraz somatycznej Przy stanowieniu jałówek po raz pierwszy należy brać pod uwagę dwa kryteria - wiek i masę ciała. Odpowiedni wiek dla ras wcześnie dojrzewających wynosi 15-16 miesięcy, a dla późno dojrzewających -18 miesięcy życia Natomiast masa ciała powinna wynosić od 60 do 75 % masy ciała zwierząt dorosłych
Cykl płciowy jest to okres zmian fizjologicznych i morfologicznych zachodzących w układzie rozrodczym samicy pomiędzy jednym a drugim jajeczkowaniem U zdrowej krowy proces ten powtarza się cyklicznie bez względu na porę roku z wyjątkiem okresów cielności Dlatego bydło zaliczane jest do zwierząt poliestrycznych (wielorujowych) Krowy cielące się w okresach póżnojesiennych i zimowych mają zwykle nieco dłuższy cykl płciowy Zaobserwowano, że wydłużony cykl płciowy występuje również u krów o dużej wydajności mlecznej
Wyróżnia się 5 faz cyklu płciowego: spoczynku - równowagi, przygotowawczą rui. zanikania i porujową
Długość cyklu płciowego u krowy wynosi średnio 21 dni, a u jałówki 20 dni. Za regularne uważa się cykle płciowe, których długość waha się od 18 do 24 dni
Ruja u krów trwa średnio 18 godzin, z odchyleniami od 6 do 30 godzin Owulacja następuje mniej więcej po 30 godzinach od chwili rozpoczęcia się rui, tj. około 10 do 12 godzin po jej zakończeniu (czas owulacji może wahać się od 24 do 34 godzin od rozpoczęcia rui). Objawy rui u krów stopniowo nasilają się w ciągu paru godzin, często rozpoczynają się w nocy, dlatego me zawsze możliwe jest dokładne określenie czasu jej rozpoczęcia.
Objawy rui. Zewnętrzne objawy rui występują z różnym nasileniem i dlatego nie podczas każdej rui krowy jednakowo łatwo jest je prześledzić.
Objawy zewnętrzne rui u krowy nazywane są „latowaniem" albo „grzaniem się" lub .bydleniem’, .gonieniem* Zwykle pierwszymi zauważanymi w oborze objawami rui są zmiany natury ogólnej Stwierdza się.np., że krowa me kładzie się, gdy inne leżą Stoi ł podniesioną głową i śledzi ruchy człowieka Zwraca baczną uwagę na hałas czasem przejawia nieuzasadniony niepokój drepce w miejscu, obwąchuje sąsiednie zwierzęta. próbuje je obskakiwać, mokiedy głośno porykuje Charakterystycznym objawem jest