14)
142
14)
142
(U)
mą
ioo+r,
struktuiy produkcji i zmian* cen wyrobów. Przyczynami zalotnymi są jnkóść pracowników, lepsza organizacja pracy, ograniczenie czasu nieproduktywnego orjj wzrost wydajności pracy. Jeśli zajdzie potrzeba, motna prowadzić bardziej szczep. Iowę badania wpływu tych czynników na zmianę wskaźnika produktywności jj)jt Efektywność plac jest oceniana pozytywnie, gdy przyrost produkcji w relacji do pj*y. rostu funduszu plac jest większy od I i w przeważającym stopniu zależy od efekifo, pracy pracownika, a nie bardziej korzystnych cen.
b) Wskaźnik rentow ności plac
obrazuje ile złotych zysku przypada na I zl plac
R,*A:F (13)
gdzie:
Rf - rentowność plac,
A -wartość zysku.
Wzrost lub spadek wskaźnika rentowności plac w dużym stopniu zależy od czyn-ników wymienionych dla wskaźnika produktywności płac oraz działań dotyczących racjonalizacji kosztów własnych. Wzrost wskaźników rentowności i produktywności plac jest zjawiskiem korzystnym. Współzależność ta nie wystąpi, gdy przy niezmiennym zatrudnieniu i kosztach pracy wzrost kosztów własnych jest wyższy niż wzroa wartości produkcji. Tak więc, jeden wskaźnik pozytywny, w tym wypadku produktywność pracy , może w ogólnym rachunku nie przesądzać o efektywności plac.
c) Wskaźnik rentowności zatrudnienia
określa ile złotych zysku przypada na jednego zatrudnionego
R.=A:Z (14)
gdzie:
R: -rentownośćzatrudnienia,
Z - liczba zatrudnionych pracowników.
Pożądany kierunek zmian to wzrost wartości tego wskaźnika w kolejnych lotach. W części lub całości może być on następstwem zwiększonej wydajności i efektywności pracy pracowników. Oprócz efektywności pracowników wpływ na wzrost wartości wskaźnika mogą mieć bardziej korzystne ceny sprzedaży produkcji, zmiana struktuiy asorty mentowej produkcji oraz obniżka kosztów.
d) W skaźnik opłacania wzrostu wydajności plącą średnią - 0K stanowi relację tempa wzrostu wskaźnika przeciętnego wynagrodzenia do wskaźnika tempa wzrostu wydajności pracy. Można go wyrazić za pomocą następującego wzoru:
, wskaźnik opłacania wzrostu wydajności plącą średnią,
* - Ibndusz plac w okresie badanym, f . fundusz plac w okresie bazowym, ip -wydąjność pracy w okresie badanym, jv. wydajność pracy w okresie bazowym.
Wnosi wydajności szybszy od przeciętnej płacy zawsze prowadzi do zmniejszenia jjdnosftowyclt kosztów płac, co przy identycznej produkcji pozwala obniżyć pulom Wiczasowych kosztów pracy. Sytuacja taka ma miejsce, gdy 0, jest mniejszy od I jpinti kosztów plac z tytułu wzrostu wydajności pracy jest obliczana w następujący
100 (16)
r - wskaźnik tempa wzrostu przeciętnego wynagrodzenia (f, - F,); F„, j, - wskaźnik tempa wzrostu przeciętnej wydajności pracy Ł - zmiana kosztów plac z powodu wzrostu wydajności pracy.
e) Godzinowe koszty wynagrodzenia117
W,=F:G, (17)
gdzie:
W, - koszt wynagrodzenia na godzinę opłaconą,
G, - godziny opłacone (czas płatny przepracowany i nieprzcpracowiny wszystkich pracowników w zakładzie).
V/,=F:G, (18)
gdzie:
||- koszt wynagrodzenia za godzinę przepracowaną,
O, - godziny przepracowane przez wszystkich pracowników w zakładzie.
Jednostkowe koszty wynagrodzeń na godzinę opłaconą i przepracowaną są do-Mniejszymi miernikami. Występująca między nimi różnica to koszt nieproduktyw-ay (za czas nieprzepracowany). Koszt godziny przepracowanej zawsze wyższy jest od kosztu godziny opłaconej. To skłania do analizy struktury czasu nieprzepracowanego i podejmowania działań w celu jego ograniczenia. Należy dążyć do tego, aby obydwa
® A. Polańska, Zarzekanie personelem, Uniwersytet Gdański, Gdańsk, 19)9, s, 34,