140 6. Zagospodarowanie turystyczne
[Gormsen 1982, 55]. Tym samym turystyka nie tylko może rozwijać się dzięki postępowi techniczno-organizacyjnemu w lotnictwie, ale również jest czynnikiem stymulującym rozwój tej formy transportu. Na podstawie danych przytoczonych przez L. Butowskiego [1994, 118] dla 50 największych lotnisk Europy Zachodniej można stwierdzić, że w 9 z nich dominuje ruch turystyczny urlopowy, a w 11 udział tego typu ruchu jest znaczny (tab. 18).
Bardzo ważnym wydarzeniem powodującym zwiększenie roli transportu lotniczego w „przemyśle turystycznym” było wprowadzenie lotów czarterowych. Termin „lot czarterowy” pochodzi od angielskiego słowa charter, które oznacza wydzierżawienie na podstawie umowy całego (lub części) samolotu, statku, pociągu lub autokaru. Jednym z pierwszych międzykontynentalnych lotów czarterowych był rejs z Niemiec do Kenii w 1962 r. [Perry, Ashton 1994, 319]. O dynamicznym rozwoju tej formy transportu lotniczego może świadczyć fakt, że w 1970 r. loty czarterowe do Grecji stanowiły 16%, a w 1987 r. aż 50% wszystkich rejsów [Perry, Ashton 1994, 313].
Czynnikiem w znacznym stopniu zmieniającym rynek usług lotniczych na świecie jest tzw. deregulacja przepisów lotniczych (liberalizacja), której począt-
Tabela 18. Liczba pasażerów w głównych portach lotniczych Europy Zachodniej z dużym udziałem turystycznego ruchu urlopowego w 1990 r.
Lotnisko |
Kraj |
Liczba pasażerów (tys.) |
Miejsce wśród 50 największych portów lotniczych Europy Zachodniej |
Rzym |
Włochy |
18400 |
4 |
Palma |
Hiszpania |
11500 |
10 |
Ateny |
Grecja |
10 100 |
13 |
Barcelona |
Hiszpania |
9400 |
14 |
Las Palmas |
Hiszpania |
6700 |
18 |
Teneryfa |
Hiszpania |
5700 |
19 |
Nicea |
Francja |
5 700 |
20 |
Lizbona |
Portugalia |
5 300 |
22 |
Marsylia |
Francja |
5000 |
23 |
Malaga |
Hiszpania |
4 800 |
24 |
Tuluza |
Francja |
3200 |
- 29 |
Faro |
Portugalia |
2800 |
32 |
Alicante |
Hiszpania |
2700 |
34 |
Ibiza |
Hiszpania |
2400 |
37 |
Lanzarote |
Hiszpania |
2 300 |
39 |
Neapol |
Włochy |
2100 |
40 |
Palermo |
Włochy |
1 800 |
43 |
Sewilla |
Hiszpania |
1700 |
44 |
Wenecja |
Włochy |
1600 |
46 |
Saloniki |
Grecja |
1600 |
48 |
Źródło: opracowano na podstawie L. Butowski [19941.