70957 skanuj0019

86

IV.    Zdolności fizyczne — uczeń wyćwiczył podstawowe proste ruchy niezbędne do wyćwiczenia ruchów złożonych.

V.    Ruchy wyćwiczone - uczeń wyćwiczył ruch złożone, wymagające odpowiedniej biegłości.

VI.    Ruchowe środki wyrazu — uczeń posiadł umiejętność komunikowania za pomocą ruchów ciała¹.

Interesującą taksonomię w tej dziedzinie opracowali J. Wiles i J. Bondi. Obejmuje ona cztery następujące poziomy (kategorie):

I.    Obserwacja - obserwowanie działań osób bardziej doświadczonych, ujmowanie kolejnych etapów czynności, świadomość techniki i wyniku działania, odczytywanie instrukcji działania.

II.    Naśladowanie - wykonywanie działań pod kierunkiem.

III.    Ćwiczenie - powtarzanie kolejnych kroków, przekształcanie pewnych czynności w nawyki, sprawne wykonywanie działania.

IV.    Przystosowanie - perfekcyjne wykonywanie czynności, wprowadzanie modyfikacji².

Na gruncie dydaktyki polskiej największy wkład do teorii i praktyki w zakresie taksonomizacji celów kształcenia wniósł B. Niemierko. W książce ABC testów osiągnięć szkolnych przedstawił on własną taksonomię, która bywa nazywana taksonomią ABC. Obejmuje ona dwa poziomy celów (wiadomości i umiejętności), z których każdy posiada po dwie kategorie celów³. Obrazowo można je przedstawić w następujący sposób:

Poziom taksonomiczny	Kategorie celu
I. Wiadomości	A. Zapamiętywanie wiadomości.
	B. Zrozumienie wiadomości.
II. Umiejętności	C. Zastosowanie wiadomości w sytuacjach typowych (zalgorytmizo wanych).
	D. Zastosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych (twórczych).

Taksonomia ta ma charakter ponadprzedmiotowy, ale dotyczy tylko dziedziny poznawczej. Zaowocowała ona jednak wieloma taksonomiami przedmiotowymi.

Wykorzystanie jej do opracowania celów kształcenia dla poszczególnych przedmiotów nauczania wymaga uwzględnienia specyfiki tych przedmiotów oraz elastycznego, a zarazem twórczego podejścia. Pewne trudności mogą występować w formułowaniu celów na poziomie umiejętności.

Nie należy jednak — jak twierdzą znawcy tej problematyki - ściśle trzymać się jakiejś jednej, ogólnej taksonomii (a zwłaszcza taksonomii w oryginalnej wersji B.

1

   R.J. Arends, op. cit, s. 82.

2

   K. Denek, O nowy..., op. cit., s. 51.

3

   B.. Niemierko red., ABC testów osiągnięć szkolnych. Warszawa 1975, s. 21 oraz Między oceną szkolną a dydaktyką,, op. cit., s. 86-87.