39
Celem ćwiczenia jest poznanie dielektrycznych i fizykochemicznych wlani moralnych i syntetycznych olejów izolacyjnych, mechanizmów ich :ia i podstawowych procedur badawczych stosowanych dla określenia technicznego tych olejów.
IADOMOŚCI TEORETYCZNE
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA NYCU
PODZIAŁ O LEJ O W IZOI.ACYJ-
Olcjc stosuje się jako podstawową izolację w wysokonapięciowych nkła-dużych urządzeń elektroenergetycznych: transformatorów, wyłączników, isatorów energetycznych, kabli i innych. W konstrukcji urządzeń elektro-/cznych oleje pełnią rolę nic tylko izolacji, ale także czynników cliło-eh (np. w transformatorach) lub medium gaszącego luk elektryczny (np. w znikach). 7 reguły oleje współpracują / innymi dielektrykami stałymi, ściej z papierami i foliami izolacyjnymi.
Pod względem pochodzenia wyróżnia się oleje mineralne, syntetyczne i inne. W zależności od przeznaczenia olejów klasyfikuje się je jako oleje formatorowe, oleje wyłącznikowe, oleje kablowe i oleje kondensatorowe. Ine zastosowanie w technice izolacyjnej różnych dielektryków ciekłych stawiono w tablicy 3.1.
Mineralny olej izolacyjny jest cieczą, której chemiczna budowa i skład nie dokładnie zdefiniowane. Ogólnie można przyjąć, że olej jest mieszaniną róż-h rodzajów węglowodorów. Oleje mineralne otrzymuje się z rop naftowych, cych mieszaniną nasyconych węglowodorów parafinowych (C(IH,:|_; ), conych węglowodorów naftenowych (CnH2n) i nienasyconych węglo-rów aromatycznych (CaIIn,CuIln ,). Ropy naftowe wydobywane z różnych źródeł i różniące się składem, dzielą się na ropy parafinowe, mieszane i pftftenowc. Typowe składy różnych rop przedstawiono w tablicy 3.2.
Oleje transformatorowe mogą być wytwarzane ze wszystkich trzech ro-ajów ropy. Występują jednak dość znaczne różnice w procesie wytwarzania i kosztach produkcji. Najłatwiej i najtaniej uzyskuje się dobrej jakości oleje isformatorowe z rop naftenowych.