73918 str 228 229

w latach 1648—1667, w: Zarys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864, Warszawa 1966, t. II, s. 88.

7.    Wyprawa Jana Sobieskiego przeciwko Turkom, przeprowadzona w 1683 roku, zaraz po zwycięstwie wiedeńskim, znana z przegranej (7 października) i wy granej (9 października) bitwy pod Parkanami w Sło wacji. Cytat: Jan Wimmer, Wyprawa wiedeńska 1683 r Warszawa 1957, s. 133.

8.    Wyprawa Jana Henryka Dąbrowskiego do Wiel kopolski, przeciwko Prusakom, podczas insurekcji kc ściuszkowskiej w 1794 roku. Cytat: Zdzisław Sułek Wojskowość polska w latach 1764—1794, w: Zaryi dziejów wojskowości polskiej do roku 1864, Warszawc 1966, t. n, s. 259.

9.    Kampania galicyjska wojsk polskich podczas wojny z Austrią w 1809 roku. Cytat: Jan Pachoński, Wojskowość polska w dobie Legionów i Księstwa Warszawskiego 1795—1815, w: Zarys dziejów wojskowości polskiej do roku 1846, Warszawa 1966, t. II, s. 328.

10. Wyprawa wojsk polskich pod dowództwem Jana Skrzyneckiego przeciwko rosyjskiemu korpusowi gwardii w. ks. Michała, zakończona klęską pod Ostrołęką 26 maja 1831 roku. Cytat: Marian Kukieł, Zarys historii wojskowości w Polsce, wyd. V, Londyn 1949, s. 200.

BITWY

1.    Bitwa pod Wiłkomierzem, znana także jako bitwa nad rzeką Świętą, stoczona została 1 września 1435 roku. W bitwie tej wpjsko polsko-litewskie odniosło decydujące zwycięstwo nad zbuntowanym księciem Swidrygiełłą i posiłkującymi go Krzyżakami.

2.    Bitwa pod Swiecinem zwana jest także bitwą pod Żarnowcem, a nawet bitwą nad Jeziorem Żarnowieckim, chociaż jezioro oddalone jest od miejsca bitwy o 10 km. W bitwie tej, stoczonej 17 września 1462 roku, zaćiężne wojsko polskie pod wodzą Piotra Dunina rozbiło zaciężną armię krzyżacką.

3.    Bitwa pod Łopusznem, zwana też bitwą pod Wiś-niowcem, stoczona została 28 kwietnia 1512 roku. Oddziały polskie pod dowództwem hetmana Mikołaja Kamienieckiego i litewskie pod dowództwem. hetmana Konstantego Ostrogskiego odniosły zwycięstwo nad Tatarami.

4.    Bitwa pod Lubieszowem nazywana jest także — nie bez racji — bitwą nad Jeziorem Lubieszowskim i bitwą pod Tczewem (odległość z Tczewa do pola bitwy wynosi 5 km, ponadto Tczew znajdował się w bezpośrednim zasięgu działań). W bitwie tej, stoczonej 17 kwietnia 1577 roku, wojsko polskie pod dowództwem -hetmana Jana Zborowskiego rozbiło zaciężną armię niemiecką i milicję zbuntowanych Gdańszczan.

5.    Bitwa pod Beresteczkiem trwała trzy dni -— od 28 do 30 czerwca 1651 roku. Sześćdziesięciotysięczna armia polska (w tym 30 000 pospolitego ruszenia) pobiła stutysięczną armię kozacką Bohdana Chmielnickiego i posiłkujących go Tatarów.

6.    Bitwa pod Warszawą w 1656 roku trwała trzy dni — od 28 do 30 lipca. W bitwie tej armia szwedzko--brandenburska pobiła armię polską.

7.    W ufortyfikowanym obozie pod Fodhajcami hetman Jan Sobieski przez 11 dni — od 6 dó 16 października 1667 roku — odpierał ataki dwudziestotysięcznej armii kozacko-tatarskiej, mając zaledwie 3000 żołnierzy i 6000 uzbrojonych chłopów. Tymczasem inne oddziały polskie uniemożliwiały Kozakom i Tatarom zaopatrywanie się w żywność. 16 października chan Krym-Gi-rej, a 19 października hetman kozacki Piotr Doroszen-ko zawarli z Sobieskim układ pokojowy.

8.    Bitwa pod Chocimiem, w której Sobieski odniósł wielkie zwycięstwo nad Turkami, trwała 2 dni — 10 i 11 listopada 1673 roku.

9.    Bitwa pod Lwowem, stoczona 24 sierpnia 1675 roku, nosi także-nazwę bitwy pod Lesienicami. W bitwie tej król Jan III Sobieski odniósł zwycięstwo nad Tatarami.

10. Bitwa pod Lipskiem, w której zginął książę Józef Poniatowski, zwana „bitwą narodów", trwała cztery dni — od 16 do 19 października 1813 roku.

229