74329 IMGP0435

435

nym na plecach, pojawiły się kombinezony z różowej satyny. W 1980 roku gorset, pełniący funkcję stanika sukni lub marynarki, łączony z kloszową spódnicą na fiszbinach przypominającą krynoliny klatki z czasów Drugiego Cesarstwa, stał się niemal jego znakiem firmowym, a później także motywem opakowania jego pierwszych perfum, wylansowanych w 1993 roku. Także Karl Lagerfeld, Christian Lacrobc [iL 1040] czy Vivienne Westwood [il. 1039] zdradzają fascynację dawnym .gorsetem na fiszbinach* oraz dziewiętnastowiecznymi krynolinami i tumiurami. Tak oto powrócił, zdawałoby się nieodwołalnie odłożony do lamusa mody, typ kobiecości triumfalnej, o wybujałych kształtach podkreślonych ubiorem.

Po fali fascynacji kulturystyką — męską i kobiecą - a później szczupłością w stylu Ines de La Fressange, przyszła kolej na typ urody .normalnej”, prezentowanej przez top modelki, takie jak Claudia Schiffer [il. 1043], Naomi Campbell [il. 999 i 1031] czy Eva Herzigova [iL 1037]. Wkrótce jednak powrót do mody lat siedemdziesiątych przywrócił sylwetkę szczupłą i androginiczną. taką jaką miała modelka Kate Moss, występująca w kampanii reklamowej Cahina Kleina.

EWOLUCJA MODY- GŁÓWNE TENDENCJE Od lat siedemdziesiątych ewolucja form i ogólnej koncepcji ubioru przebiega zgoła inaczej niż w czasach, gdy wszyscy ślepo podporządkowywali się dyktatowi słynnych projektantów. Koniec XX wieku stał bowiem pod znakiem współistnienia wielu tendencji, nierzadko przeciwstawnych.

Podczas gdy główne kierunki ewolucji wytyczają kreatorzy mody, to ich elementy składowe często rodzą się spontanicznie — dyktuje je „moda ulicy*.

Po 1975 roku ruch punk położył kres estetyce pop, zwiastując reakcję przeciw niedbałej swobodzie ery .Baba cool*.

Po 1979 roku wykrystalizowały się dwie główne tendencje. Pierwszym zjawiskiem, zauważalnym aż do końca lat osiemdziesiątych, był powrót do konstrukcji w ubiorze. Kreatorzy chętnie nawiązywali do mody lat pięćdziesiątych, zaś fani muzyki New Wave kompletowali stroje z ubrań kupionych na pchlim targu. Thieny Mu-gler [il. 1001] i Anne-Marie Beretta [il. 1002] ponownie położyli akcent na ramiona, podwyższone zapomnianymi od czasów drugiej wojny światowej poduszkami, uwydatniając tym samym szczupłość talii Jednocześnie główne linie ciała zostały obrysowane wyraźnymi szwami. W kreacjach Azzedine AlaTa właśnie podkreślające anatomię szwy nadawały sylwetce spoistość [il. 999].

Niemal równocześnie, po 1981 roku, Rei Kawakubo [il. 1010], a później Yohji Yamamoto [il. 1011] zadziwili zachodnią publiczność modą na ubiory obszerne, długie, czarne, asymetryczne oraz nawiązujące do wizji „końca świata". Surowy styl strojów oferowanych w ich butikach wpisywał się w nurt wytyczony przez takich designerów jak Andree Putman, zwany apostołem loftu. Ich stroje gorszyły natomiast rzekomą apologią nędzy i brzydoty, ubóstwem materiałów, postrzępionymi tkaninami, dziurawymi swetrami, niezgrabną asymetrią. Chociaż dopiero pod koniec dziesięciolecia styl ten spotkał się z jednomyślnym uznaniem specjalistycznej prasy, to już wcześniej wywierał silny wpływ na zachodnią modę¹³. Czerń, obszer-ność, asymetria i destrukcja to główne cechy jednego z ważniejszych nurtów lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych - graffiti. Nurt ten, chętnie kojarzony przez prasę ze sztuką uprawianą przez Keitha Haringa iJeana-Michela Ba-sąuiata, pojawił się w modzie w 1982 roku w kolektach Rei Kawakubo, Yohji Yamamoto, France^ Andrevie, Castelbajaca czy World's End¹⁴. Jednak już w kolekcji zimowej z 1986 roku Rei Kawakubo powróciła do form bliższych ciała, a zimą 1989 roku także do kolorów.

W tym samym czasie uznanie publiczności zyskały projekty Christiana Lacroix, zaangażowanego przez dom mody Patou, które w nowatorskim i fantazyjnym stylu nawiązywały do przeszłości, stanowiąc niemal apolo-gię baroku (kosztowne tkaniny, ekskluzywne wzornictwo, zbytkowne hafty, cienkie koronki w śmiałych zestawieniach), stojące w sprzeczności z wyważonym gustem haute couture.

Ta barokowa tendencja zaczęła dominować od połowy lat osiemdziesiątych, a jej kontynuację zapewniło otwarcie domu mody Christiana Lacrobc w 1987 roku [iL 1016] i wylansowa-nie w 1994 roku linii tanich ubiorów, ochrzczonej mianem „Bazaar". Christian Lacrobc, a także pracujący dla Chanel Kari Lagerfeld, dali początek stylowi zwanemu „couture", łączącemu rozmaite tendencje panujące w pret-a-porter.

Egzotyka i orientalizmem, obecne już w modzie lat siedemdziesiątych, stały się dominującym elementem niektórych kolekcji, zwłaszcza po 1986 roku [il. 1008 i 1030].

EWOLUCJA MODY - GŁÓWNE TENDENCJE