75115 skrypt 12

- 13-

Skrypt

Lukas/. Żydiata (1016-1060):

Autor kazania Pouczenie dla braci, napisanego najprawdopodobniej z okazji wyniesienia go na tron biskupi w Nowogrodzie z woli księcia Jarosława Mądrego, a nic patriarchy konstantynopolitańskiego.

Kyryło Turowski (1130-1140 - 1182):

Urodził się w Turo wie, w zamożnej rodzinie. W młodości wstąpił do klasztoru, gdzie poddawał się surowej ascezie. Znał grekę, czytał literaturę bizantyjską. Wybitny kaznodzieja i pisarz. Pod wpływem namów księcia i ludu, przyjął biskupstwo w Turowie. Został kanonizowany.

Uchodzi za najwybitniejszego pisarza doby Rusi Kijowskiej. Jest autorem:

-    co najmniej ośmiu znanych poetyckich słów-homilii,

-    dwóch pouczeń morałizatorsko-dydaktycznych,

-    dwnnastu modlitw,

-jednego kanonu pokutnego (zespół hymnów religijnych ułożonych w określonej kolejności, które rozwijały jakiś wspólny temat i złączone były wspólną melodią).

Pisząc wzorował się na wielkich tradycjach piśmiennictwa bizantyjskiego, szczególnie na utworach klasyka greckiego Grzegorza z Nazjansu. Dzięki głębokiemu liryzmowi oraz częstym odwoływaniem się do zjawisk przyrody, pełniącej ważna rolę w tworzeniu symboliki w utworach Turowskiego, jego kazania odznaczają się dużą oryginalnością i żywotnością. Utwory:

Płacz Bogarodzicy Lament Józefa Arymatyjskiego Słowo na niedzielę przewodnią Słowo o duszy ludzkiej i ciele

Weronika Fahrenholz

6. „Słowo o prawie i łasce” metropolity Iłariona jako utwór historiozoficzny.

HtSTORlOZOriA (gr.J, filozofia historii, dziedzina ogólnych rozważań nad przebiegiem procesu dziejowego, nad sensem historii, charakterem i znaczeniem praw hist., sposobami rozumienia historii, czynnikami jej rozwoju; od czasów starożytnych h. występowała w ścisłym związku z filozofią (m.in. flloz.-teol. interpretacja dziejów św. Augustyna w Państwie Bożym)-, jako samodzielna dyscyplina h. nabrała znaczenia zwł. od czasów G.W.F. Hegla; w 2 poł. XIX w. rozwijała się równocześnie z socjologią; próby całościowych ujęć historiozoficznych przedstawili m.in. B. Crocc, O. Spcnglcr, A.J. Toynbee i F. Koncczny. Termin h. przyjął się w języku poi., w innych językach stosuje się pojęcie filozofia historii.

Dzieła sztuki oratorskiej, związane były ściśle z potrzebami życia kościoła prawosławnego. Miały one służyć do rozszerzenia i ugruntowania nauki i moralności chrześcijańskiej, religii. która niedawno została zaszczepiona na ziemi ruskiej. Dlatego takie utw ory jak, tłumaczone początkowo z języka greckiego, a potem oryginalne utwory literatury hagiograficznej, homiletyka cerkiewna, spełniały określone, praktyczne funkcje informacyjno-parenetyczne.

W średniowiecznej Rusi Kijowskiej rozw-inęły się dwa rodzaje / dw^ric odmiany sztuki kazalniczej: