Pytania kontrolne
1. Znajomość podstawowego nazewnictwa chemicznego, umiejętność pisania wzorów związków na podstawie nazwy.
2. Potwierdzanie równaniami reakcji charakteru amfoterycznego, np.: cynku, tlenku ołowiu (II), wodorotlenku glinu. Podać nazwy chemiczne powstających produktów reakcji.
3. Wyjaśnianie pojęcia: iloczyn rozpuszczalności i rozpuszczalność.
4. Umiejętność pisania reakcji chemicznych w postaci jonowej i cząstecz kowej.
5. Umiejętność pisania reakcji redoks i doboru środowiska poprzez bilans elektronowy i jonowy.
6. Rozwiązywanie stechiometrycznych zadań rachunkowych.
7. Przykładowe równania reakcji redoks do samodzielnego rozwiązania:
a) Mn02 + KC103 + KOH -> K2Mn04 + KC1 + H20
b) K2Cr207 + H2S + H2S04 -> K2S04 + Cr2(S04)3 + S + H20
c) Cr203 + KN03 + KOPI -> K2Cr04 + KN02 + II20
d) Cr(OH)4" + PI202 + OH' -> Cr042' + H20
e) Cr3+ + H202 + OH’ -> Cr042' + H20
f) Mn04- + NO2' + H+ -> Mn2+ + 02 + H20
g) Br + S042' + IP+ -> Br2 + S032‘ + H20
h) KN02 + KI + H2S04 -> K2S04 + I2 + NO + H20
i) Mn042" + C02 Mn04- + Mn02 + C032'
j) I2 + Na2S203 —^ Nal ■+■ Na2S40g >
k) Fe2+ + H202 + H+ -> Fe3+ + H20
l) MnOP + PI202 + PI+ -> 02 + Mn2+ + PI20
m) K2Mn04 + H20 —> KMn04 + Mn02 + KOH
n) HN02 -> HN03 + NO + H20
o) Mn04" + As033" + Hł —> Mn21 + As043 + IUO.
Przedmiotem ćwiczenia jest poznanie podstawowych właściwości jonów metali (kulionów) oraz próba ich identyfikacji. Badanie właściwości kationów polega m wykonaniu szeregu podstawowych reakcji charakterystycznych, które zostały >k dobrane, aby jednocześnie można je było zidentyfikować, czyli wykryć. Badanie właściwości i identyfikacja kationów opiera się na omówionych wcześniej rozdziale 4 typowych mechanizmach reakcji chemicznych:
- strącania trudno rozpuszczalnych osadów;
- właściwości amfoterycznych niektórych jonów,
- właściwości utleniających lub redukujących jonów,
- zdolności do kompleksowania.
W toku niniejszego ćwiczenia studenci zapoznają się z reakcjami charaktery-■ /nymi dla jonów metali na podstawie wyników obserwacji podstawowych wła-* iwości kationów dokonująpróby identyfikacji otrzymanego do analizy zadania.
:»hliłiotlenki mocne (NaOH i KOH) wytrącają z roztworów większości jonów -; i * 111 trudno rozpuszczalne osady, np.:
Ztl2+ + 20H' -> Zn(OH)2sl biały osad ('i " + 30H' —> Cr(OH)3 -i szarozielony osad.
Wodorotlenki tych metali wykazują charakter słabych zasad i tworzą najczę-vh;j bezpostaciowe białe lub o charakterystycznej barwie osady. Jony takie jak r' . /ii’1, Al1' i Pb2' wykazują właściwości amfoteryczne i w zależności od śro-s i,I m reakcji zachowują się odmiennie. Wodorotlenki tych jonów:
rozpuszczają się w kwasach tworząc proste sole i tym samym wykazują
elmrakUM zasadowy
/,ii(( )l l), i 211C1 ZnCl2 + 2H20
wódpiotlenak rynku (II)
47