78444 P4140152

KIEBRCK

ŚMECEW

ja I WARSTWY

KIERUNEK

ŚWIECENIA

MA II WARSTWY

Rys. 8 Guma-replika X

Legenda

K — Karton podłoża

P — Obraz pierwszej warstwy, otrzymany z negatywu metodą zwykłą, naświetlany z kierunku A.

WN — Druga warstwa nienaświetlana, położona na pierwszej po jej naświetleniu.

WNW — Druga warstwa po jej naświetleniu z kierunku B. Promienie przechodzą przez podłoże K, obraz pierwszy P, naświetlają warstwę drugą WN, na której po wywołaniu powstaje negatywowy obraz WNW.

Piktoguma

ł Jest to technika stojąca na pograniczu fotografii i malarstwa, 2 jeszcze bardziej niż fotonit. Oto w skrócie kolejność postępowania;

a)    Wykonujemy, zazwyczaj czarnym pigmentem, wstępny, / bardzo jasny obraz.

b)    Przygotowujemy w niewielkich miseczkach warstwy dla ; żądanych kolorów. Aby efekt był wyraźny, musimy mieć co najmniej trzy barwy. Nie muszą to być oczywiście barwy zasadnicze,

2 jaskrawe.

c)    Miękkim pędzlem, włosiakiem nanosimy te farby na od-; powiędnie miejsca jasnego obrazu. Tak „pomalowaną” gumę po-; zostawiamy w świetle do następnego dnia.

d)    Najczęściej obraz taki nie ma nasycenia i kontrastu, jest mdły. Dlatego na zakończenie pokrywamy go warstwą bardziej nasyconą i normalnie kopiujemy, uważając, aby końcowa warstwa nie zlikwidowała barw.

e) Po wywołaniu obraz klarujemy ałunem.

Wynik będziemy mogli uważać za dobry, gdy na pierwszy rzut oka domalowania będą niedostrzegalne. Dlatego i tu zaleca się stosowanie barw harmonizujących a nie kontrastujących z sobą.

Luksografia i heliografika

Obie techniki występują również przy sposobie bromowym, jednakże w gumie pełnią specjalną rolę. Obie właściwie operują tymi samymi sposobami, z tym że luksografia przedstawia rzeczywiste, często przestrzenne przedmioty, natomiast heliografika posługuje się papierowymi wycinkami.

W gumie, gdzie naświetlanie odbywa się w płaszczyźnie, na której w czasie naświetlania cień przedmiotu zmienia położenie, luksografia jest bardzo trudna i daje złe wyniki, natomiast przedmioty płaskie, jak na przykład tkaniny czy liście nakopiowują się poprawnie. Jeżeli natomiast chcemy w gumie robić luksogra-my przedmiotów przestrzennych, robimy ich naświetlenie na bromie i z tak sporządzonej odbitki robimy gumę.

Chcąc zrobić luksogram przedmiotu przestrzennego na warstwie gumowej, korzystamy jednocześnie z mototypii.

Na rysunku 9 R jest drewnianą częścią kopioramy, S — szybą, K — kartonem uczulonym warstwą gumową. Przedmiot P umieszczony jest w odległości n od kopioramy. Rozpatrujemy punkt A przedmiotu, oświetlonego promieniami, które na skutek ruchu

/)

Rys. 9 Luksogram bezpośredni na warstwie gumy

59