76525 Siuta Elementy prawa dla ekonomistów rozdział 3 prawo�ministracyjne (9)

§ 11. POSTĘPOWANIE EGZEKUCYJNE

Z prawnego punktu widzenia podstawową formą działalności organów administracji publicznej, zarówno państwowej, jak i samorządowej, jest wydawanie aktów administracyjnych. Wydając akty administracyjne, a więc inaczej mówiąc podejmując indywidualne decyzje w tysiącach spraw wymagających załatwienia, organ administracyjny kieruje daną dziedziną na swoim terenie w ramach swych kompetencji.

Jednakże należyte działanie administracji zależy nie tylko od tego, czy organ administracyjny wydaje trafne i zgodne z prawem decyzje, ale także od tego, czy podjęte decyzje są realizowane. To właśnie jest rola postępowania egzekucyjnego (inaczej przymusowego).

Postępowanie egzekucyjne ma na celu zmuszenie określonej osoby lub jednostki organizacyjnej do wykonania obowiązku wynikającego z aktu administracyjnego. Jeśli na przykład organ administracji sanitarnej zarządził kwarantannę, postępowanie egzekucyjne zmierza do wymuszenia rzeczywistego izolowania zwierząt lub ludzi, gdy organ nadzoru budowlanego wstrzymał budowę - postępowanie egzekucyjne ma wymusić na przedsiębiorstwie prowadzącym budowę respektowanie tej decyzji i czasowe zaniechanie prac itd. Egzekwowanie należności podatkowych, celnych i innych, należących do właściwości organów administracji publicznej, to typowy przykład zastosowania postępowania egzekucyjnego.

Postępowanie egzekucyjne odnosi się także do wykonania obowiązków wynikających wprost z przepisów prawa, na przykład obowiązku posyłania dziecka do szkoły.

Jak wynika z powyższych uwag, postępowanie egzekucyjne w administracji nie ma na celu ukarania, lecz wymuszenie posłuchu dla poleceń władzy - bądź skonkretyzowanych w decyzji administracyjnej, bądź wynikających bezpośrednio z przepisów.

Postępowanie egzekucyjne w administracji odnosi się jedynie do obowiązków związanych ze sferą działalności organów administracji publicznej. Obowiązki cywilnoprawne w stosunkach między równorzędnymi podmiotami, stwierdzone orzeczeniem sądu, podlegają egzekucji sądowej.

Wszczęcie postępowania przymusowego następuje na podstawie tytułu wykonawczego. Tytułem wykonawczym jest najczęściej akt administracyjny ostateczny, czyli taki, od którego nie przysługuje już na normalnej drodze odwołanie, albo który podlega natychmiastowemu wykonaniu.

W zasadzie organem prowadzącym postępowanie egzekucyjne przy egzekucji należności pieniężnych jest naczelnik właściwego urzędu skarbowego. W przypadku niektórych rodzajów należności postępowanie prowadzą inne organy, na przykład organ celny, dyrektor ZUS-u itd.

Organem egzekucyjnym w zakresie egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym jest wskazany przez przepisy organ, z którego zakresem działania jest związany dany obowiązek: właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego, kierownik wojewódzkiej lub powiatowej służby, inspekcji lub straży, a także wojewoda.

Właściwość miejscowa organu egzekucyjnego ustalana jest w zasadzie według miejsca zamieszkania lub siedziby zobowiązanego. Nie dotyczy to egzekucji należności pieniężnych z nieruchomości, kiedy to egzekucję prowadzi organ miejsca położenia nieruchomości.

Organ administracyjny, z którego zakresem działalności wiąże się obowiązek, i który zamierza doprowadzić do jego przymusowego wykonania przez zobowiązanego, kieruje sprawę do właściwego organu egzekucyjnego.

Przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego poprzedza akt zwany zagrożeniem. Polega on na przesłaniu przez organ administracyjny zobowiązanemu pisemnego upomnienia, zawierającego wezwanie do wykonania obowiązku z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego. Egzekucja może być wszczęta dopiero po upływie tygodnia od doręczenia upomnienia.

Postępowanie egzekucyjne rozpada się na dwa tryby, różniące się poważnie stosowanymi środkami: a) egzekucję należności pieniężnych, b) egzekucję obowiązków o charakterze niepieniężnym.

a. Egzekucja należności pieniężnych

Ma ona na celu przymusowe wykonanie takich aktów administracyjnych lub przepisów, które nakładają obowiązek zapłacenia określonej kwoty, na przykład z tytułu cła, nałożonej grzywny, podatku itp. W tym postępowaniu stosowane są następujące środki:

1) egzekucja z wynagrodzenia za pracę,

2) egzekucja z zaopatrzenia emerytalnego oraz z ubezpieczenia społecznego,

3) egzekucja z rachunków bankowych i wkładów oszczędnościowych,

4) egzekucja z wierzytelności pieniężnych i innych praw majątkowych (np. papierów wartościowych, praw autorskich i pokrewnych, praw własności przemysłowej, udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością),

5) egzekucja z ruchomości,

6) egzekucja z nieruchomości.

b. Egzekucja obowiązków o charakterze niepieniężnym

Wyegzekwowaniu tych obowiązków służą następujące środki przymusu:

1) grzywna w celu przymuszenia,

2) wykonanie zastępcze,

3) odebranie rzeczy ruchomej,

4) odebranie nieruchomości, opróżnienie lokali i innych pomieszczeń,

5) przymus bezpośredni.

Grzywna w celu przymuszenia może być nakładana kilkakrotnie, w tej samej lub wyższej kwocie, przy czym jednorazowo nie może przekroczyć 5000 zł, a łącznie 10 000 zł. W stosunku do osób prawnych kwoty te wynoszą odpowiednio

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Siuta Elementy prawa dla ekonomistów rozdział 3 prawo?ministracyjne (0) MM. Zadaniem adwokata jest
Siuta Elementy prawa dla ekonomistów rozdział 3 prawo?ministracyjne (5) 3) Akt administracyjny czę
Siuta Elementy prawa dla ekonomistów rozdział 3 prawo?ministracyjne (6) Postępowanie administracyj

więcej podobnych podstron