79519 NEUFERTA4 teatry kina

TEATRY

->CP

©Rzut teatru Dionizosa w Atenach (452-330 p.n.e.)

13 Trzecia bra-^s ma

14-17 Groby

18 i 19 Krzyże dwóch łotrów

20    Krzyż Chrystusa

21    Święty Grób

22    Niebo

10    Dom Kajfasza

11    Dom Annasza

12    Wieczernik

©

Rzut sceny średniowiecznej

©

Swan-Theatre w Londynie

M - ściana budynku lub sali, gdzie wznoszono konstrukcję

P - Horyzont zamykający perspektywę sceny, ustawiony w odl. min. 60 cm od M jako przejście dla aktorów

A - Pomieszczenie dla aktorów i przebieralnia

C - Przednia pozioma część sceny, wysokość nad podłogą D 1,10 m

B - Tylna część sceny oddzielona stopniem, wznosząca się ku tyłowi 1:9

D - Proscenium

E - Orchestra z miejscami siedzącymi F dla książąt i najwyższych dostojników

G - Miejsca dla szlachetnie urodzonych dam

G,    H - Miejsca dla szlachty wyższej

H,    J - Szlachta średnia

Od J w górę - Szlachta niższa

K - Miejsca dla „pospólstwa"

©Teatro Olimpico w Vicenzy (1585). Arch.: Andrea Palladio i Vicenzo Scamozzi

©Stary budynek Comedie Fran-ęaise w Paryżu (1687-1689)

©

Teatro Farnese w Parmie (1618-1628)

Arch.: Giovanni Battista Aleotti

Rys historyczny

Projektowanie teatrów wymaga zrozumienia złożoności ich powiązań funkcjonalnych. Wiele zagadnień można łatwiej wyjaśnić na tle historycznego rozwoju teatru. Wznoszenie budowli teatralnych podejmowały najróżniejsze społeczności od ponad 2500 lat. Każda realizacja obiektu teatralnego jest dziś ogniwem tradycji historycznej, zarazem jednak także wyrazem dążeń do wyswobodzenia się z jej więzów. Kilka przykładów ukaże historyczny rozwój tej architektury -> O - © -» str. 415 (T) - ©.

Europejskie budownictwo teatralne zapoczątkowuje teatr Dionizosa -> © Teatr Marcellusa, pierwszy w Rzymie, był zbudowany w całości z kamienia -> (2). Przedstawienia średniowiecznego teatru stacyjnego odbywały się na prowizorycznych podiach -» (3). Widok wnętrza Swan-Theatre przedstawia rysunek van de Witta z 1596 -> ©. Teatr włoski z początku XVI w. -> (5). Wczesne teatry renesansowe były prowizorycznymi konstrukcjami z drewna wznoszonymi w istniejących salach. Vasari opracował system drewnianych elementów dających się wielokrotnie wykorzystywać z przeznaczeniem dla Salone dei Cinąuecento w Palazzo Vecchio we Florencji. Teatro Olimpico w Vicenzy -» © Pierwszy stały budynek teatralny epoki renesansu to Comedie Franęaise w Paryżu -> ©

Loże budowano od połowy XVII w. Teatro Farnese w Parmie to pierwszy budynek z systemem ruchomych kulis -> ©

Teatro San Carlo w Neapolu -» © Teatro alla Scala w Mediolanie -> (jo) stał się wzorem dla budynków operowych powstających w XVIII i XIX w., ale także nowej Metropolitan Opera w Nowym Jorku (1966).

Wielka Opera w Bordeaux -» (jj). Wielkie foyer było wzorem dla Opery w Paryżu (arch.: Garnier, 1875).

414