81757 Obraz2

tu pełna ochrona flory i fauny oraz osobliwości przyrody martwej. Parki narodowe są obiektami badań naukowych z dziedziny szeroko pojętej biologii. Służąc nauce i zaznajamiając społeczeństwo z przyrodą, mogą też być wykorzystywane na potrzeby turystyki i wypoczynku.

W parkach narodowych nie wolno prowadzić żadnej działalności gospodarczej, nie wykonuje się pielęgnacji drzewostanów ani selekcji zwierzyny łownej, a przyrodę pozostawia się naturalnemu działaniu praw natury. Poza obszarami leśnymi i zielenią obszarów rolniczych, parki narodowe są największymi obiektami terenów zieleni kraju (szósta grupa klasyfikacyjna terenów zieleni). Celem ich tworzenia jest idea zachowania wybranych terenów dla potomności w stanie nienaruszonym. Poruszanie się turystów na obszarach parków narodowych jest dopuszczalne wyłącznie wzdłuż znakowanych szlaków turystycznych, prowadzących zawsze do najbardziej atrakcyjnych miejsc na terenie parku.

Wśród obiektów chronionych w Polsce wyróżniamy 24 parki narodowe o łącznej powierzchni 310 tys. km² (1% powierzchni kraju), 115 parków krajobrazowych (2001 rok) oraz liczne rezerwaty i obszary krajobrazu chronionego. Obiekty te reprezentują bardzo różne walory przyrodnicze (parki górskie i nizinne, leśne oraz bagienne, z najrozmaitszymi formami przyrody ożywionej i nieożywionej). Na terenie parków narodowych znajdują się szlaki turystyczne o łącznej długości 2428 km, 37 schronisk, 22 domy wczasowe, 62 kempingi oraz wiele innych obiektów turystycznych i rekreacyjnych. Parki narodowe odwiedza rocznie około 10 milionów turystów.

Sześć naszych parków, Białowieski, Babiogórski, Bieszczadzki, Karkonoski, Słowiński i Tatrzański, UNESCO wpisało się na listę rezerwatów biosfery. Obecnie na terenie wszystkich polskich parków narodowych żyje (dane z 1999 roku) 3800 jeleni, 10 200 saren, 670 łosi, około 2000 dzików, 15 niedźwiedzi, około 100 wilków, 30 rysiów, 100 kozic, 150 świstaków i 15 muflonów.

W międzynarodowej klasyfikacji na podstawie walorów przyrodniczych i stopnia antropogenizacji dzieli się parki narodowe na V kategorii: od krajobrazu pierwotnego, dziewiczego, obszaru ścisłego rezerwatu, gdzie człowiek nie ma prawa wstępu (I kategoria) do krajobrazu z wyraźnymi śladami działalności ludzkiej, częściowo zanieczyszczonego i zeutrofizowanego.

Na 24 polskie parki narodowe aż 15 zostało zaliczonych przez IUCM do kategorii II, a dwa parki (Ojcowski i Wigierski) otrzymały kategorię V, co zbliża je do grupy parków krajobrazowych.

Poniżej podano krótką charakterystykę najciekawszych z przyrodniczego punktu widzenia polskich parków narodowych.

56