liwość większego wyboru ćwiczeń. Ma on ponadto zachęcić prowadzących zajęcia do tworzenia własnych osnów i zestawów ćwiczeń.
Atlas obejmuje ćwiczenia korygujące najczęściej występujące wady. powstające głównie na tle dystomii mięśniowej:
— plecy okrągłe,
— plecy wklęsłe,
— plecy wklęsło-okrągłe,
— skoliozy,
— płaskostopie
oraz stosowane w korektywie ćwiczenia oddechowe.
Każda grupa ćwiczeń korygujących daną wadę została poprzedzona krótkim omówieniem tej wady. z zaznaczeniem przyczyn jej powstawania, charakterystyki wady i zasad postępowania korekcyjnego.
Ćwiczenia korygujące każdą z wad zostały podzielone na grupy realizujące zadania szczegółowe (np. jednym z zadań szczegółowych w korekcji pleców okrągłych jest rozciąganie mięśni piersiowych, które może być realizowane przez ćwiczenia bierne lub czynne). Ćwiczenia zostały ułożone w kolejności: bez przyboru, z przyborem, z przyrządem, z udziałem współćwi-czącego. Starałem się również zachować kolejność ćwiczeń: od pozycji niskich i odciążających kręgosłup (leżenia) do wysokich i obciążających osiowo kręgosłup (siady, stanie) oraz od łatwiejszych do trudniejszych, choć nie zawsze było to możliwe — z różnych względów.
W opisie każdego ćwiczenia wyszczególniono:
1. Pozycję wyjściową.
2. Ruch. jaki należy wykonać. W zajęciach gimnastyki korekcyjnej powinny dominować ćwiczenia symetryczne, a w ćwiczeniach asymetrycznych, gdy np. ruch jest wykonywany w jedną stronę lub jedną ręką, powinno nastąpić powtórzenie ruchu w przeciwną stronę lub z udziałem przeciwnej ręki, aby w sumie stworzyć warunki symetrycznego oddziaływania na mięśnie posturalne. W opisie ćwiczeń, gdzie ruch jest asymetryczny, zrezygnowałem z powtarzania uwagi o konieczności wykonania ćwiczenia w przeciwną stronę. Korzystający z „Atlasu" powinni przestrzegać tego wymogu.
3. Oddziaływanie — ograniczając się do oddziaływania korekcyjnego. Z niego wynikają cele korekcyjne — w zakresie usuwania dystomii mięśniowej — jakie można osiągnąń, stosując to ćwiczenie. Podając zaangażowane w danym ćwiczeniu mięśnie posłużyłem się dużym uproszczeniem — wymieniając jeden czy dwa dominujące, gdy w rzeczywistości pracują przecież całe ich zespoły.
4. Wskazania — w przypadku jakich wad postawy można stosować to ćwiczenie.
8